Sinh 9 tiết 1,2
Gửi bởi: Thành Đạt 2 tháng 9 2020 lúc 18:22:49 | Được cập nhật: 27 tháng 4 lúc 9:19:42 Kiểu file: PDF | Lượt xem: 931 | Lượt Download: 2 | File size: 0.377554 Mb
Nội dung tài liệu
Tải xuống
Link tài liệu:
Các tài liệu liên quan
Có thể bạn quan tâm
Thông tin tài liệu
Tuần:
1
p
Tiết:
1
-jgvfcdhhsgbgz
Ngày soạn: 24/08/2019
Ngày dạy: 26/08/2019
DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
Chương I: CÁC THÍ NGHIỆM CỦA MENĐEN
Bài 1: MENĐEN VÀ DI TRUYỀN HỌC
I/ Mục tiêu:
1. Kiến thức.
- Nêu được,nhiệm vụ, nội dung và vai trò của di truyền học.
- Giới thiệu Menđen là người đặt nền móng cho di truyền học
- Nêu được phương pháp nghiên cứu di truyền của Menđen (phương pháp phân tích các thế hệ
lai)
2. Kĩ năng.
- Rèn luyện kĩ năng quan sát, phân tích kênh hình.
- Phát triển tư duy phân tích so sánh.
- Hệ thống hóa kiến thức
Kĩ năng sống:
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, biết và nắm được các k/n về di truyền, biến
dị, các thuật ngữ, các kí hiệu cơ bản của di truyền học.
- Kĩ năng lắng nghe tích cực
- Kĩ năng tự tin khi trình bày trước nhóm, tổ, lớp
3. Thái độ: Xây dựng ý thức tự giác và thói quen học tập.
II/ Phương pháp:
- Động não
-Trực quan
- Vấn đáp tìm tòi
- Dạy học nhóm
- Nêu vấn đề
III/ Chuẩn bị:
GV: Tranh phóng to hình 1.2 SGK
HS: Xem trước nội dung bài.
IV/ Tiến trình lên lớp:
1/Ổn định.(1’)
2/Kiểm tra bài cũ.
3/Các hoạt động dạy học.
a/Khám phá:
Gv: Nhắc lại sơ lược chương trình 6,7,8 và nội dung cần nghiên cứu ở chương trình SH lớp 9.
Thực vật
Ngành ĐVVS
- SH 6
Nấm
- SH 7
ĐVKXS
RK
Vi khuẩn
Giun
Địa y
Thân Mềm
Chân Khớp
ĐVCXS
- SH 8
Cơ thể người
Vệ sinh
Tế bào
Mô
Cơ quan
Lớp cá
Lớp Lưỡng cư
Lớp Bò sát
Lớp Chim
Lớp Thú
Hệ cơ quan
Chức năng của từng hệ cơ quan…
- Nội dung cần nghiên cứu trong SH 9
Di truyền và Biến dị
(Gồm 6 chương)
Tại sao con cái lại mang
những đ2 giống bố mẹ.
DT học có tầm quan trọng
như thế nào đối với sx và đời sống con người
Sinh vật và Môi trường (Gồm 4 chương)
Giữa các SV với nhau và với môi trường
Tại sao mỗi người cần phải có ý thức bảo vệ
có quan hệ ra sao?
môi trường?
b/ Kết nối:
Di truyền tuy mới hình thành từ đầu TK XX nhưng nó chiếm vị trí rất quan trọng trong môn
sinh học. Menđen là nười đặt nền móng cho di truyền học.
T gian
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
- Gv: Nêu vấn đề.
(?) Vì sao con cái sinh ra lại có những đặc
điểm giống hay khác với bố mẹ.
15’
Hoạt động 1:Tìm hiểu khái niệm di truyền
và biến dị.
- Gv: Cho hs đọc thông tin và thảo luận nhóm.
(?) Hãy liên hệ với bản thân và xác định xem
mình giống và khác với bố mẹ ở điểm nào.
(?) Vậy đặc điểm giống bố mẹ gọi là hiện
tượng gì.
(?) Đặc điểm khác với bố mẹ.
- Gv: y/c hs tự rút ra kết luận 2 hiện tượng: DT
và BD
- Gv: cần nhấn mạnh.
+ Di truyền và biến dị là 2 hiện tượng
song song gắn liền với quá trình sinh sản.
(?) Hãy trình bày mục đích, nhiệm vụ và ý
nghĩa thực tiễn của di truyền học.
- Mục đích: Đóng góp cho sự phát triển kinh tế
- xã hội.
- Nhiệm vụ nghiên cứu cơ sở vc, cơ chế, qui
luật của hiện tượng di truyền.
- Có ý nghĩa to lớn đối với y học.Đặc biệt là
trong công nghệ SH.
- Gv: Có thể nêu một vài TD về giá trị thực
tiễn của di truyền và biến trong y học và chọn
giống.
Hoạt động 2:Tìm hiểu pp phân tích các
thế hệ lai của Menđen.
- HS: Do di truyền và biến dị
I/ Di truyền học
- HS: Tự thu nhận thông tin
- HS: Có thể lập bảng và tự rút ra nhận xét.
- HS: Hiện tượng di truyền
- HS: Hiện tượng biến dị.
- Di truyền là hiện tượng truyền đạt các tính
trạng của bố mẹ cho các thế hệ con cháu.
- Biến dị là hiện tượng con sinh ra khác với bố
mẹ.
- Di truyền và biến dị là 2 hiện tượng song
song gắn liền với quá trình sinh sản
- Di truyền học nghiên cứu csvc, cơ chế, tính
qui luật của hiện tượng dt và bd.
13’
- Gv: Cho hs đọc thông tin quan sát hình 1.2 và
giới thiệu sơ lược các cặp tính trạng trong thí
nghiệm của Menđen.
- Gv: y/c hs thảo luận:
(?) Nêu nhận xét về đặc điểm của từng cặp
tính trạng đem lai.
(?) Tại sao Menđen thí nghiệm thành công
nhất là ở cây đậu Hà Lan.
II/Menđen- người đặc nền móng cho di
truyền học.
- HS: Tự thu nhận thông tin
- HS: Từng cặp TT Trong thí nghiệm là tương
phản với nhau.
- HS: Tự suy nghĩ trả lời
(?) Tại sao công trình của Menđen được công
bố từ 1865 mãi đến 1900 các nhà KH mới thừa
nhận. (sau ông qua đời).
- Gv: y/c hs tự rút kết luận
- Gv cần nhấn mạnh nội dung cơ bản của pp
phân tích các thế hệ lai của Menđen.
Hoạt động 3:Tìm hiểu các thuật ngữ và kí
hiệu của di truyền học.
- Gv: Hướng dẫn một số thuật ngữ và y/c hs
lấy TD minh họa cho từng thuật ngữ.
- Gv: Lấy thí dụ minh họa
P : Hoa đỏ
x
Hoa trắng
AA
aa
G: A , A
a,a
F1 :
Aa
- HS: Vì lĩnh vực tế bào học trong thời điểm
đó còn rất hạn chế cho nên người ta chưa nhận
thức được giá trị công trình của ông, không
phải là lãng quên.
- Bằng pp phân tích các thế hệ lai.Menđen đã
phát minh ra các qui luật di truyền từ thực
nghiệm, đặt nền móng cho di truyền
III/Một số thuật ngữ và kí hiệu cơ bản của
di truyền học
1/ Một số thuật ngữ.
- HS: Tự lấy TD cụ thể.
- Tính trạng
- Cặp tính trạng tương phản
- Nhân tố di truyền
- Giống (dòng) thuần chủng
10’
2/ Một số kí hiệu
- P: Cặp bố mẹ xuất phát
- X: Kí hiệu phép lai
- G: Giao tử
+ ♂ : Giao tử đực
+ ♀ : Giao tử cái
- F: Thế hệ con
5’
1’
4. Củng cố và tóm tắt bài
- Nêu khái niệm di truyền và biến dị?
- Trình bày mục đích, nhiệm vụ và ý nghĩa thực tiễn của di truyền học?
- Nêu nội dung cơ bản phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen?
- Cho biết một số thuật ngữ kí hiệu cơ bản của di truyền học?
5. Hướng dẫn học ở nhà
- Học thuộc bài, xem trước nội dung bài 2 (Không học câu 4 trang 7 – SGK).
- Kẽ bảng 2 và sơ đồ 2.3 vào vở bài tập.
Tuần 1
- Tiết: 2
- Ngày soạn: 24/08/2019
- Ngày dạy: 28/08/2019
Bài 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG
I/Mục tiêu
1/Kiến thức
- Trình bày và phân tích được thí nghiệm lai một cặp tính trạng của Menđen và rút ra nhận xét
- Phát biểu được nội dung qui luật phân li và nêu được ý nghĩa
2/ Kĩ năng
- Phát triển kĩ năng phân tích kênh hình
- Rèn luyện kĩ năng phân tích bảng số liệu
Kĩ năng sống
- Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ
- Kĩ năng hợp tác lắng nghe tích cực
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc sách SGK, để tìm hiểu thí nghiệm và giải thích kết quả
thí nghiệm, đồng thời nắm được nội dung qui luật phân li của Menđen.
3/ Thái độ
- Củng cố niềm tin vào khoa học nghiên cứu tính quy luật của hiện tượng sinh học.
II/ Phương pháp
- Động não
-Trực quan
- Vấn đáp tìm tòi
- Dạy học nhóm
- Giải quyết vấn đề
III/ Chuẩn bị
- GV: Tranh phóng to hình 2.3 SGK
- HS: Xem trước nội dung bài, kẽ bảng 2 vào vở bài tập
IV/ Tiến trình lên lớp
1/ Ổn định (1’)
2/ Kiểm tra bài cũ (5’)
- Nêu khái niệm di truyền và biến dị? Trình bày mục đích, nhiệm vụ và ý nghĩa của di truyền học?
- Cho biết một số thuật ngữ và kí hiệu cơ bản của di truyền học?
3/ Các hoạt động dạy học
a/ Khám phá
Chúng ta đã biết MenĐen là người đặt nền móng cho di truyền học. Trong công trình nghiên cứu của ông,
thành công và hoàn chỉnh nhất là nghiên cứu trên cây đậu Hà Lan.
b/ Kết nối
Vậy phương pháp n/c của ông trên đối tượng này như thế nào? Thí nghiệm và giải thích kết quả thí
nghiệm ra sao ? Chúng ta cùng n/c lai một cặp tính trạng của MenĐen.
Thời
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
gian
20’
Hoạt động 1:Tìm hiểu thí nghiệm của Menđen
I. Thí nghiệm của Menđen
- Gv: cho hs đọc nội dung thí nghiệm
- HS: tự thu nhận thông tin
- Gv: Hướng dẫn hs quan sát hình 2.1 và giới
thiệu thụ phấn nhân tạo trên hoa đậu Hà lan.
- Gv: y/c hs kẽ bảng 2 để phân tích kiểu hình ở F1
và tỉ lệ KH ở F2
- Gv: Cho hs thảo luận để hoàn thành bảng.
(?) Hãy nhận xét tỉ lệ kiểu hình ở F1.
(?) Hãy xác định tỉ lệ KH ở F2 trong từng trường
hợp ở bảng 2.
- Gv: Gợi ý cách xác định tỉ lệ:
- Hoa đỏ = 705 = 3,14 ≈ 3 (đỏ)
Hoa trắng 224
1
1 (trắng)
- Thân cao = 787 = 2,9 ≈ 3 (thân cao)
Thân lùn 277
1
1 (thân lùn)
- Quả lục = 428 = 2,9 ≈ 3 (quả lục)
Quả vàng 152
1
1 ( quả vàng)
- Gv: cần nhấn mạnh:
+ Các tính trạng của cơ thể như hoa đỏ hoa
trắng, thân cao thân lùn, quả lục, quả vàng... được
gọi là kiểu hình.
+ Vậy KH là tổ hợp toàn bộ các TT của cơ thể.
+ Menđen gọi TT biểu hiện ngay ở F1 là TT trội
còn TT lặn ở F2 mới được biểu hiện.
- Gv: y/c hs hoàn thành bt như SGK và cho hs tự
rút ra kết luận:
Hoạt động 2: Tìm hiểu kết quả thí nghiệm
của Menđen
- Gv: y/c hs nghiên cứu thông tin, quan sát sơ đồ
2.3, giải thích kết quả thí nghiệm lai 1 cặp TT của
Menđen và cho hs thảo luận:
- HS: Tự kẽ bảng vào vở bài tập
- HS: Có tỉ lệ ngang nhau (KH ở F1 mang TT
trội của bố hoặc mẹ)
- HS: Tự xác định tỉ lệ F2 theo sự hướng dẫn
của gv.
- HS: Từng cặp tính trạng trong thí nghiệm
đều có tỉ lệ trung bình 3 : 1
- Bằng pp phân tích các thế hệ lai Menđen
thấy rằng: Khi lai hai bố mẹ khác nhau về
một cặp TT thuần chủng tương phản thì F2
phân li TT theo tỉ lệ trung bình 3 trội, 1 lặn.
- Thí dụ SGK
- Kiểu hình là tổ hợp toàn bộ các TT của cơ
thể
II. Menđen giải thích kết quả thí
nghiệm
- HS: Tự thu nhận thông tin, quan hình vẽ,
thảo luận nhóm và thống nhất ý kiến
13’
(?) Tỉ lệ các loại giao tử ở F1 và tỉ lệ các loại hợp - HS: Tỉ lệ giao tử F1: 1A, 1a
tử ở F2.
- Hợp tử ở F2 : 1AA, 2Aa, 1aa
(?) Tại sao F2 lại có tỉ lệ 3 đỏ 1 trắng.
- Gv: Cần nhấn mạnh:
- HS: vì Aa (thể dị hợp) biểu hiện KH trội
giống như AA
+ Giải thích rõ kết quả thí nghiệm của Menđen.
+ Từ kết quả thí nghiệm Menđen đã phát hiện ra
qui luật phân li.
- HS: Chú ý lắng nghe
+ Ý nghĩa của quy luật phân li:
Xác định được các tính trạng trội và tập trung
nhiều gen trội quý vào một kiểu gen để tạo giống
có ý nghĩa kinh tế
Trong sản xuất để tránh sự phân li tính trạng
diễn ra trong đó xuất hiện tính trạng xấu ảnh
hưởng đến phẩm chất và năng xuất của vật nuôi,
cây trồng, người ta phải kiểm tra độ thuần chủng
của giống.
5’
1’
- Menđen đã giải thích kết quả thí nghiệm của
mình bằng sự phân li và tổ hợp các cặp nhân
tố di truyền (gen) quy định cặp tính trạng
tương phản thông qua các quá trình phát sinh
giao tử và thụ tinh. Đó là cơ chế di truyền các
tính trạng.
- Từ đó ông phát hiện ra qui luật phân li với
nội dung: Trong quá trình phát sinh giao tử,
mỗi nhân tố di truyền trong cặp nhân tố di
truyền phân li về một giao tử và giữ nguyên
bản chất như ở cơ thể thuần chủng P.
- Gv: y/c hs tự rút ra kết luận
4. Củng cố và tóm tắt bài
- Nêu khái niệm kiểu hình và cho thí dụ minh họa?
Theo Menđen tính trạng trội và tính trạng lặn được biểu hiện như thế?
- Bố mẹ khác nhau về 1 cặp tính trạng thuần chủng tương phản thì F1 sẽ như thế nào về tính
trạng bố hoặc mẹ? tỉ lệ F2 trung bình là bao nhiêu?
- Menđen đã giải thích kết quả thí nghiệm trên đậu Hà lan như thế nào?
- phát biểu nội dung qui luật phân li ?
5. Hướng dẫn học ở nhà
- Học thuộc bài, xem trước nội dung bài 3, (Không làm bài tập 4 trang 10 – SGK).
- Chép nội dung bài tập phần điền khuyết mục III vào vở bài