Soạn bài lớp 11: Nghệ thuật băm thịt gà

Soạn bài: Nghệ thuật băm thịt gà NGHỆ THUẬT BĂM THỊT GÀ(Trích Việc làng)Ngô Tất Tố I. KIẾN THỨC CƠ BẢNNgô Tất Tố (1894 1954) quê làng Lộc Hà, phủ Từ Sơn, Bắc Ninh, nay là xã Mai Lâm,huyện Đông Anh, ngoại thành Hà Nội. Ông học chữ Hán, chữ Nôm và cả tiếng Pháp.Ông là một trong những nhà Nho đầu tiên viết báo rất nhiều và viết rất hiện đại. Gắn liềnvới tên tuổi của Ngô Tất Tố là hai tiểu thuyết Tắt đèn (1936), Lều chõng (1939) và haiphóng sự Tập án cái đình (1939), Việc làng (1940)...Việc làng là thiên phóng sự dài 17 chương với nội dung ghi lại, phân tích và phơi bàynhững hủ tục nhiêu khê và lạc hậu của nông thôn Việt Nam đầu thế kỉ. Những hủ tục ấyđã đẩy người dân quê vào cảnh cùng quẫn và tạo cơ hội để bọn cường hào, địa chủ nhũngnhiễu dân lành.Đoạn trích Nghệ thuật băm thịt gà thuộc chương IV của phóng sự. Đoạn trích tả một cảnhchia thịt gà hiếm thấy một làng. Qua việc chia thịt gà ấy tác giả châm biếm bọn cườnghào chức dịch tham lam, bần tiện trong làng. Chúng ngồi thật cao, ra vẻ cao sang nhưngthực chất là một lũ tham ăn, chia nhau 1/5 cái sỏ gà. Với cách kể nhẹ nhàng tự nhiên, NgôTất Tố đã châm biếm một cách rất sâu sắc những hủ tục quái gở, mọi rợ. Và miếng ăn đãtrở thành miếng nhục với cái lệ làng nhiêu khê ấy.Nhà văn đã dùng lối ghi chép tại chỗ của phóng sự để ghi lại một cách chi tiết và kháchquan cuộc chia thịt gà, trong đó đặc biệt miêu tả chi tiết cụ thể việc băm thịt gà của anhmõ làng.II. RÈN KĨ NĂNG1. Nhà văn xem “băm thịt gà” là một “nghệ thuật” và người băm thịt gà là một ngườinghệ sĩ. Đây chỉ là cách nói châm biếm. Nhà văn thán phục tài băm thịt của anh Mớinhững thán phục để nói lên cái sự chia phần khủng khiếp của làng nọ. Nghệ thuật bămthịt của anh Mới không thể hiện việc chặt đẹp, trình bày nghệ thuật mà việc chia nhỏcon gà tới hơn hai chục cỗ đều nhau, mình con gà chặt thành 92 miếng. Cái tài năng đếntrình độ “nghệ sĩ”, được coi là nghệ thuật ấy của anh Mới lại gắn với một mục đích dungtục. Cái tài của anh Mới chứng tỏ rằng việc băm một con gà to khoảng “một người ăn cốmới hết” thành hơn một trăm miếng không thể là tài năng bẩm sinh. Nó là công việc phảiDOC24.VNrất quen làm, được tôi luyện nhiều lần. Anh Mới băm thịt gà vô cùng thành thạo và điêuluyện. Nó chứng tỏ đây là công việc rất quen thuộc của anh. Đó chính là công việc quenthuộc làng. Và đây miếng ăn đã trở thành một cái gì vô cùng quan trọng. Và nó đã trởthành một tệ nạn.2. Nghệ thuật băm thịt gà của anh Mới được tập trung đoạn 3. Người ghi chép lại sựviệc lần lượt tường thuật các bước thực hiện công việc của anh Mới.- Phần chuẩn bị dụng cụ, bát đĩa, mâm, dao, thớt, tính toán. Anh ta chia mâm xôi rồi thửdao, đổi thớt, liếc dao. Công việc chuẩn bị rất cẩn thận và kì công.- Thực hiện công việc: người quan sát miêu tả tỉ mỉ từng hành động, và cách băm thịt gà.Anh Mới lần lượt:+ Chia bộ lòng gà đều cho mười đĩa, “không đĩa nào thiếu một thứ nào”.+ Chặt sỏ và phao câu rồi đứng lên hỏi “sỏ gà pha mấy?”. Sỏ gà pha năm. Phao câu phabốn. Người chứng kiến tả lại việc làm của anh mõ và nhận xét về kết quả chia phần tàitình của anh ta.+ Chặt cánh gà, chân gà.+ Băm mình con gà là việc kì công nhất. Mình con gà được chia làm 92 miếng “Khôngdập, không nát, không bong da, nó giống như tập cánh con bươm bướm. Nếu để trướcmôi mà thổi, có thể bay được mười thước.”+ Chia thịt gà vào các mâm xôi.Tài băm thịt gà của anh Mới đúng là có một không hai.Nếu chỉ có đoạn thì thiên phóng sự này sẽ mất đi giá trị hiện thực, giảm giá trị phê phánvà tính hấp dẫn, kịch tính. đoạn và tác giả đã giới thiệu về hoàn cảnh, tình huốngdẫn đến việc băm thịt gà. Phần này giúp người đọc hình dung được lệ làng đây. Nêukhông có hai đoạn này, việc băm thịt gà của anh Mới có vẻ giống một nghi lễ.Đoạn là lời nhận xét của Lăng Vân và tác giả về tài của anh Mới. Tuy ngắn gọn nhữngđã thể hiện được thái độ của tác giả, đso là thái độ châm biếm, phê phán một cách kín đáocái lệ làng nhiêu khê này.3. Tác giả tập trung theo dõi và miêu tả rất tỉ mỉ việc băm thịt gà của anh mõ làng. Từcông việc chuẩn bị đến hành động nhỏ là thử thớt, liếc dao của anh ta. Nhân vật tôi cũngquan sát từng miếng sỏ gà, phao câu và cách chia phần của anh mõ, cách anh lách lưỡidao rồi chia mình con gà, âm thanh tiếng dao thớt, khoảng cách lưỡi dao, tay người chặtvà nhữung miếng thịt gà... Người kể chuyện đã không bỏ qua bất cứ một chi tiết nhỏ nàoDOC24.VNtrong chuỗi hành động băm thịt gà của anh Mới. Quan sát tỉ mỉ và miêu tả chi tiết nhưngười ta tường thuật một cuộc biểu diễn nghệ thuật...Nhưng điều tác giả muốn nói chắc chắn không phải là ca ngợi tài băm thịt gà của anhMới. Tác giả đã vô cùng ngạc nhiên và ra vẻ thán phục: “Tôi chịu lắm. Và tôi muốn dângcho anh Mới ấy cái chức nghệ sĩ”. Sản phẩm của cái “nghệ thuật băm thịt gà” của anhMới được người kể chuyện nhận xét: “Trông những miếng thịt của hắn bốc ra góc mâm,mới đẹp làm sao! Không dập, không nát, không bong da, nó giống như tập cánh conbươm bướm. Nếu để trước môi mà thổi, có thể bay được mười thước.” Lời nhận xét ấykhông chỉ là lời thán phục tài nghệ của anh Mới. Đó là lời châm biếm cái sự chia phầnkhủng khiếp làng này.Đã đành việc chia phần công bằng giữa làng là vô cùng quan trọng, nhưng chia cái lễthành 23 phần như thế thì quả là khủng khiếp. Đến việc băm cái sỏ gà thành mấy phầnanh mõ làng cũng phải đứng lên để hỏi kiến các cụ. Không trực tiếp thể hiện thái độnhững qua giọng điệu và cách miêu tả rất chi tiết việc băm thịt gà của anh Mới, người kểchuyện đã thể hiện thái độ phê phán của mình đối với một cái “việc làng” nhiêu khê và lạlẫm làng quê.4. Câu chuyện được ghi lại qua cái nhìn của nhân vật tôi, một người lạ, lần đầu tiên đượcchứng kiến. Nên vừa ghi chép, người kể vừa thể hiện sự ngạc nhiên, tò mò của mìnhtrước những chuyện được chứng kiến. Điều đó làm người đọc cũng bị cuốn hút vào câuchuyện. Tác giả đã dùng một biện pháp đặc trưng của nghiệp vụ báo chí là ghi chép tạichỗ và ghi rất tỉ mỉ bằng cái nhìn khách quan của người ngoài cuộc. Người đọc bị thu hútvào câu chuyện và được dẫn dắt từ bất ngờ này đến bất ngờ khác. Chọn hình thức này tácgiả đã tạo nên tính xác thực của câu chuyện được kể, nhờ đó giá trị phê phán càng thêmsâu sắc. Không gay gắt, cay nghiệt như Vũ Trong Phụng viết Kĩ nghệ lấy Tây, Cơm thầycơm cô, phóng sự của Ngô Tất Tố thiên về phê phán một cách thâm thuý, nhẹ nhàngnhưng sâu sắc. Đó là phong cách của một nhà Nho viết báo. DOC24.VNTrên đây chỉ là phần trích dẫn 10 trang đầu của tài liệu và có thế hiển thị lỗi font, bạn muốn xem đầyđủ tài liệu gốc thì ấn vào nút Tải về phía dưới.