Tổng hợp kiến thức Ngữ Văn 9

PhÇn I: Néi dung «n tËp v¨n häc trung ®¹i B¶ng hÖ thèng c¸c t¸c gi¶, t¸c phÈm v¨n häc trung ®¹i häc ë líp 9 TT 1 2 3 Tªn ®o¹n trÝch ChuyÖn ng-êi con g¸i Nam X-¬ng 16 trong 20 truyÖn truyÒn kú m¹n lôc. M-în cèt truyÖn “ Vî chµng Tr-¬ng” ChuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh ViÕt kho¶ng ®Çu ®êi NguyÔn (®Çu TK XIX) Håi thø 14 cña Hoµng Lª nhÊt thèng trÝ Ph¶n ¸nh giai ®o¹n lÞch sö ®Çy biÕn ®éng cña XHPKVN cuèi TK XVIII 4 TruyÖn KiÒu §Çu TK XIX. M-în cèt truyÖn Kim V©n KiÒu cña Trung Quèc a ChÞ em Thuý KiÒu b C¶nh ngµy xu©n Tªn t¸c gi¶ NguyÔn D÷ (TK16) Néi dung chñ yÕu NghÖ thuËt chñ yÕu - Kh¼ng ®Þnh vÎ ®Ñp t©m hån truyÒn thèng cña ng-êi phô n÷ ViÖt Nam. - NiÒm c¶m th-¬ng sè phËn bi kÞch cña hä d-íi chÕ ®é phong kiÕn. - TruyÖn truyÒn kú viÕt b»ng ch÷ H¸n. - KÕt hîp nh÷ng yÕu tè hiÖn thùc vµ yÕu tè kú ¶o, hoang ®-êng víi c¸ch kÓ chuyÖn, x©y dùng nh©n vËt rÊt thµnh c«ng. Ph¹m §×nh Hæ §êi sèng xa hoa v« ®é cña bän vua chóa, quan l¹i (TL 18) phong kiÕn thêi vua Lª, chóa TrÞnh suy tµn Tuú bót ch÷ H¸n, ghi chÐp theo c¶m høng sù viÖc, c©u chuyÖn con ng-êi ®-¬ng thêi mét c¸ch cô thÓ, ch©n thùc, sinh ®éng. - H×nh ¶nh anh hïng d©n téc Quang Trung NguyÔn HuÖ víi chiÕn c«ng thÇn tèc vÜ ®¹i ®¹i ph¸ qu©n Thanh mïa xu©n 1789. - Sù th¶m h¹i cña qu©n t-íng T«n SÜ NghÞ vµ sè phËn bi ®¸t cña vua t«i Lª Chiªu Thèng ph¶n n-íc h¹i d©n. NguyÔn Du Cuéc ®êi vµ tÝnh c¸ch NguyÔn Du, vai trß vµ vÞ trÝ (TK 18 - 19) cña «ng trong lÞch sö v¨n häc ViÖt Nam. - TiÓu thuyÕt lÞch sö ch-¬ng håi viÕt b»ng ch÷ H¸n. - C¸ch kÓ chuyÖn nhanh gän, chän läc sù viÖc, kh¾c ho¹ nh©n vËt chñ yÕu qua hµnh ®éng vµ lêi nãi. Ng« Gia V¨n Ph¸i (Ng« Th× ChÝ, Ng« Th× Du TK 18) NguyÔn Du Tr©n träng ngîi ca vÎ ®Ñp cña chÞ em Thuý KiÒu. VÎ (TK 18 - 19) ®Ñp toµn bÝch cña nh÷ng thiÕu n÷ phong kiÕn. Qua ®ã dù c¶m vÒ kiÕp ng-êi tµi hoa b¹c mÖnh. - ThÓ hiÖn c¶m høng nh©n v¨n v¨n NguyÔn Du NguyÔn Du (TK 18 - 19) Bøc tranh thiªn nhiªn, lÔ héi mïa xu©n t-¬i ®Ñp, trong s¸ng. 1 - Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm. TruyÖn th¬ N«m, lôc b¸t. - Tãm t¾t néi dung cèt chuyÖn, s¬ l-îc gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt (SGK) NghÖ thuËt -íc lÖ cæ ®iÓn lÊy thiªn nhiªn lµm chuÈn mùc ®Ó t¶ vÎ ®Ñp con ng-êi. Kh¾c ho¹ râ nÐt ch©n dung chÞ em Thuý KiÒu. T¶ c¶nh thiªn nhiªn b»ng nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh giµu chÊt t¹o h×nh. c KiÒu ë lÇu Ng-ng BÝch NguyÔn Du (TK 18 - 19) d M· Gi¸m Sinh mua KiÒu NguyÔn Du (TK 18 - 19) 5 Lôc V©n Tiªn cøu KiÒu NguyÖt Nga NguyÔn §×nh ChiÓu (TK19) Lôc V©n Tiªn gÆp n¹n NguyÔn §×nh ChiÓu (TK 19) C¶nh ngé c« ®¬n buån tñi vµ tÊm lßng thuû chung, hiÕu th¶o rÊt ®¸ng th-¬ng, ®¸ng tr©n träng cña Thuý KiÒu - Bãc trÇn b¶n chÊt con bu«n xÊu xa, ®ª tiÖn cña M· Gi¸m Sinh. - Hoµn c¶nh ®¸ng th-¬ng cña Thuý KiÒu trong c¬n gia biÕn. - Tè c¸o x· héi phong kiÕn, chµ ®¹p lªn s¾c tµi, nh©n phÈm cña ng-êi phô n÷. - Vµi nÐt vÒ cuéc ®êi, sù nghiÖp, vai trß cña NguyÔn §×nh ChiÓu trong lÞch sö v¨n häc VN. - Tãm t¾t cèt chuyÖn LVT. - Kh¸t väng hµnh ®¹o gióp ®êi sèng cña t¸c gi¶, kh¾c ho¹ nh÷ng phÈm chÊt ®Ñp ®Ï cña hai nh©n vËt : LVT tµi ba, dòng c¶m, träng nghÜa, khinh tµi ; KNN hiÒn hËu, nÕt na, ©n t×nh. - Sù ®èi lËp gi÷a thiÖn vµ ¸c, gi÷a nh©n c¸ch cao c¶ vµ nh÷ng toan tÝnh thÊp hÌn. - Th¸i ®é, t×nh c¶m vµ lßng tin cña t¸c gi¶ ®èi víi nh©n d©n lao ®éng. 2 - Miªu t¶ néi t©m nh©n vËt thµnh c«ng nhÊt. - Bót ph¸p t¶ c¶nh ngô t×nh tuyÖt bót. NghÖ thuËt kÓ chuyÖn kÕt hîp víi miªu t¶ ngo¹i h×nh, cö chØ vµ ng«n ng÷ ®èi tho¹i ®Ó kh¾c ho¹ tÝnh c¸ch nh©n vËt (M· Gi¸m Sinh). - Lµ truyÒn th¬ N«m, mét trong nh÷ng t¸c phÈm xuÊt s¾c cña N§C ®-îc l-u truyÒn réng r·i trong nh©n d©n. - NghÖ thuËt kÓ chuyÖn, miªu t¶ rÊt gi¶n dÞ, méc m¹c, giµu mµu s¾c Nam Bé. - NghÖ thuËt kÓ chuyÖn kÕt hîp víi t¶ nh©n vËt qua hµnh ®éng, ng«n ng÷, lêi th¬ giµu c¶m xóc, b×nh dÞ, d©n d·, giµu mµu s¾c Nam Bé. ChuyÖn ng-êi con g¸i Nam X-¬ng (TrÝch “ TruyÒn kú m¹n lôc” - NguyÔn D÷) A. KiÕn thøc c¬ b¶n I. T¸c gi¶: - NguyÔn D÷ (ch-a râ n¨m sinh, n¨m mÊt), quª ë H¶i D-¬ng. - NguyÔn D÷ sèng vµo nöa ®Çu thÕ kû XVI, lµ thêi kú TriÒu ®×nh nhµ Lª ®· b¾t ®Çu khñng ho¶ng, c¸c tËp ®oµn phong kiÕn Lª, M¹c, TrÞnh tranh giµnh quyÒn lùc, g©y ra nh÷ng cuéc néi chiÕn kÐo dµi. - ¤ng häc réng, tµi cao nh-ng chØ lµm quan mét n¨m råi c¸o vÒ, sèng Èn dËt ë vïng nói Thanh Ho¸. §ã lµ c¸ch ph¶n kh¸ng cña nhiÒu tri thøc t©m huyÕt ®-¬ng thêi. II. T¸c phÈm: 1. XuÊt xø: “ ChuyÖn ng-êi con g¸i Nam X-¬ng” lµ truyÖn thø 16 trong sè 20 truyÖn n»m trong t¸c phÈm næi tiÕng nhÊt cña NguyÔn D÷ “ TruyÒn kú m¹n lôc” . TruyÖn cã nguån gèc tõ mét truyÖn cæ d©n gian trong kho tµng cæ tÝch ViÖt Nam “ Vî chµng Tr-¬ng” . 2. ThÓ lo¹i: TruyÖn truyÒn kú m¹n lôc (ghi chÐp t¶n m¹n nh÷ng truyÖn kú l¹ vÉn ®-îc l-u truyÒn). ViÕt b»ng ch÷ H¸n. 3. Chñ ®Ò: Qua c©u chuyÖn vÒ cuéc ®êi vµ c¸i chÕt th-¬ng t©m cña Vò N-¬ng, “ ChuyÖn ng-êi con g¸i Nam X-¬ng” thÓ hiÖn niÒm th-¬ng c¶m ®èi víi sè phËn oan nghiÖt, ®ång thêi ca ngîi vÎ ®Ñp truyÒn thèng cña nh÷ng phô n÷ ViÖt Nam d-íi chÕ ®é phong kiÕn. 4. Tãm t¾t: Vò ThÞ ThiÕt (Vò N-¬ng) lµ ng-êi phô n÷ nhan s¾c, ®øc h¹nh. Chång nµng lµ Tr-¬ng Sinh ph¶i ®i lÝnh sau khi c-íi Ýt l©u. Nµng ë nhµ, mét m×nh võa nu«i con nhá võa ch¨m sãc mÑ chång ®au èm råi lµm ma chu ®¸o khi bµ mÊt. Tr-¬ng Sinh trë vÒ, nghe lêi con, nghi vî thÊt tiÕt nªn ®¸nh ®uæi ®i. Vò N-¬ng uÊt øc gieo m×nh xuèng s«ng Hoµng Giang tù vÉn, ®-îc thÇn Rïa Linh Phi vµ c¸c tiªn n÷ cøu. Sau ®ã Tr-¬ng Sinh míi biÕt vî bÞ oan. Ýt l©u sau, Vò N-¬ng gÆp Phan Lang, ng-êi cïng lµng chÕt ®uèi ®-îc Linh Phi cøu. Khi Lang trë vÒ, Vò N-¬ng nhê göi chiÕc hoa vµng nh¾n chµng Tr-¬ng lËp ®µn gi¶i oan cho nµng. Tr-¬ng Sinh nghe theo, Vò N-¬ng Èn hiÖn gi÷a dßng, nãi väng vµo bê lêi t¹ tõ råi biÕn mÊt. 5. Bè côc: 3 ®o¹n - §o¹n 1:… cña m×nh: Cuéc h«n nh©n gi÷a Tr-¬ng Sinh vµ Vò N-¬ng, sù xa c¸ch v× chiÕn tranh vµ phÈm h¹nh cña nµng trong thêi gian xa c¸ch. - §o¹n 2: … qua råi: Nçi oan khuÊt vµ c¸i chÕt bi th¶m cña Vò N-¬ng. - §o¹n 3: Cßn l¹i: Cuéc gÆp gì gi÷a Vò N-¬ng vµ Phan Lang trong ®éi Linh Phi. Vò N-¬ng ®-îc gi¶i oan. 3 III. Gi¸ trÞ néi dung cña t¸c phÈm: (Gi¸ trÞ hiÖn thùc vµ gi¸ trÞ nh©n ®¹o s©u s¾c) 1. Gi¸ trÞ hiÖn thùc: - ChuyÖn ph¶n ¸nh hiÖn thùc x· héi phong kiÕn bÊt c«ng víi chÕ ®é nam quyÒn, chµ ®¹p sè phËn ng-êi phô n÷ (§¹i diÖn lµ nh©n vËt Tr-¬ng Sinh). - Ph¶n ¸nh sè phËn con ng-êi chñ yÕu qua sè phËn phô n÷: chÞu nhiÒu oan khuÊt vµ bÕ t¾c. - Ph¶n ¸nh x· héi phong kiÕn víi nh÷ng cuéc chiÕn tranh phi nghÜa lµm cho cuéc sèng cña ng-êi d©n cµng r¬i vµo bÕ t¾c. 2. Gi¸ trÞ nh©n ®¹o: a. Ca ngîi nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp cña ng-êi phô n÷ ViÖt Nam th«ng qua nh©n vËt Vò N-¬ng T¸c gi¶ ®Æt nh©n vËt Vò N-¬ng vµo nh÷ng hoµn c¶nh kh¸c nhau ®Ó béc lé ®êi sèng vµ tÝnh c¸ch nh©n vËt. Ngay tõ ®Çu, nµng ®· ®-îc giíi thiÖu lµ “ tÝnh ®· thuú mÞ, nÕt na, l¹i thªm t- dung tèt ®Ñp” . Chµng Tr-¬ng còng bëi mÕn c¸i dung h¹nh Êy, nªn míi xin víi mÑ tr¨m l¹ng vµng c-íi vÒ. C¶nh 1: Trong cuéc sèng vî chång b×nh th-êng, nµng lu«n gi÷ g×n khu«n phÐp nªn dï chång nµng ®a nghi, ®èi víi vî phßng ngõa qu¸ søc nh-ng gia ®×nh ch-a tõng ph¶i bÊt hoµ. C¶nh 2: Khi tiÔn chång ®i, Vò N-¬ng rãt chÐn r-îu ®Çy, dÆn dß chång nh÷ng lêi t×nh nghÜa ®»m th¾m. Nµng “ ch¼ng d¸m mong” vinh hiÓn mµ chØ cÇu cho chång “ khi vÒ mang theo ®-îc hai ch÷ b×nh yªn, thÕ lµ ®ñ råi” . Vò N-¬ng còng th«ng c¶m cho nh÷ng nçi gian lao, vÊt v¶ mµ chång sÏ ph¶i chÞu ®ùng. Vµ xóc ®éng nhÊt lµ nh÷ng lêi t©m t×nh vÒ nçi nhí nhung, tr«ng chê kh¾c kho¶i cña m×nh khi xa chång. Nh÷ng lêi v¨n tõng nhÞp, tõng nhÞp biÒn ngÉu nh- nhÞp ®Ëp tr¸i tim nµng - tr¸i tim cña ng-êi vî trÎ kh¸t khao yªu th-¬ng ®ang thæn thøc lo ©u cho chång. Nh÷ng lêi ®so thÊm vµo lßng ng-êi, khiÕn ai ai còng xóc ®éng øa hai hµng lÖ. C¶nh 3: Råi ®Õn khi xa chång, nµng cµng chøng tá vµ béc lé nhiÒu phÈm chÊt ®¸ng quý. Tr-íc hÕt, nµng lµ ng-êi vî hÕt mùc chung thuû víi chång. Nçi buån nhí chång vß vâ, kÐo dµi qua n¨m th¸ng. Mçi khi thÊy “ b-ím l-în ®Çy v-ên” - c¶nh vui mïa xu©n hay “ m©y che kÝn nói” - c¶nh buån mïa ®«ng, nµng l¹i chÆn “ nçi buån gãc bÓ ch©n trêi nhí ng-êi ®i xa. §ång thêi, nµng lµ ng-êi mÑ hiÒn, hÕt lßng nu«i d¹y, ch¨m sãc, bï ®¾p cho ®øa con trai nhá sù thiÕu v¾ng t×nh cha. B»ng chøng chÝnh lµ chiÕc bãng ë phÇn sau c©u chuyÖn mµ nµng vÉn b¶o ®ã lµ cha §¶n. Cuèi cïng, Vò N-¬ng cßn béc lé ®øc tÝnh hiÕu th¶o cña ng-êi con d©u, tËn t×nh ch¨m sãc mÑ chång giµ yÕu, èm ®au. Nµng lo ch¹y ch÷a thuèc thang cho mÑ qua khái, thµnh t©m lÔ b¸i thÇn phËt, bëi yÕu tè t©m linh ®èi víi ng-êi x-a lµ rÊt quan träng. Nµng lóc nµo còng dÞu dµng, “ lÊy lêi ngät ngµo kh«n khÐo, khuyªn l¬n” . Lêi tr¨ng trèi cuèi cïng cña bµ mÑ chång ®· ®¸nh gi¸ cao c«ng lao cña Vò N-¬ng ®èi víi gia ®×nh: “ Xanh kia quyÕt ch¼ng phô con, còng nh- con ®· ch¼ng phô mÑ” . Th«ng th-êng, nhÊt lµ trong x· héi cò, mèi quan hÖ 4 mÑ chång - con d©u lµ mèi quan hÖ c¨ng th¼ng, phøc t¹p. Nh-ng tr-íc ng-êi con d©u hÕt mùc hiÒn th¶o nh- Vò N-¬ng th× bµ mÑ Tr-¬ng Sinh kh«ng thÓ kh«ng yªu mÕn. Khi bµ mÊt, Vò N-¬ng ®· “ hÕt lêi th-¬ng xãt, phµm viÖc ma chay tÕ lÔ, lo liÖu nh- ®èi víi cha mÑ ®Î m×nh” . Cã thÓ nãi, cuéc ®êi Vò N-¬ng tuy ng¾n ngñi nh-ng nµng ®· lµm trßn bæn phËn cña ng-êi phô n÷: mét ng-êi vî thuû chung, mét ng-êi mÑ th-¬ng con, mét ng-êi d©u hiÕu th¶o. ë bÊt kú mét c-¬ng vÞ nµo, nµng còng lµm rÊt hoµn h¶o. C¶nh 4: Khi bÞ chång nghi oan, nµng ®· t×m mäi c¸ch ®Ó xo¸ bá ngê vùc trong lßng Tr-¬ng Sinh. + ë lêi nãi ®Çu tiªn, nµng nãi ®Õn th©n phËn m×nh, t×nh nghÜa vî chång vµ kh¼ng ®Þnh tÊm lßng chung thuû trong tr¾ng cña m×nh. CÇu xin chång ®õng nghi oan, nghÜa lµ nµng ®· cè g¾ng hµn g¾n, cøu v·n h¹nh phóc gia ®×nh ®ang cã nguy c¬ tan vì. + ë lêi nãi thø hai trong t©m tr¹ng “ bÊt ®¾c dÜ” , Vò N-¬ng bµy tá nçi thÊt väng khi kh«ng hiÓu v× sao bÞ ®èi xö tµn nhÉn, bÊt c«ng, kh«ng cã quyÒn tù b¶o vÖ m×nh, thËm chÝ kh«ng cã quyÒn ®-îc b¶o vÖ bëi nh÷ng lêi biÖn b¹ch, thanh minh cña hµng xãm l¸ng giÒng. Ng-êi phô n÷ cña gia ®×nh ®· mÊt ®i h¹nh phóc gia ®×nh, “ thó vui nghi gia nghi thÊt” . T×nh c¶m ®¬n chiÕc thuû chung nµng dµnh cho chång ®· bÞ phñ nhËn kh«ng th-¬ng tiÕc. Giê ®©y “ b×nh r¬i tr©m g·y, m©y t¹nh m-a tan, sen rò trong ao, liÔu tµn tr-íc giã, khãc tuyÕt b«ng hoa rông cuèng, kªu xu©n c¸i Ðn l×a ®µn, n-íc th¼m buån xa” , c¶ nçi nhí chê chång mµ ho¸ ®¸ tr-íc ®©y còng kh«ng cßn. VËy th× cuéc ®êi cßn g× ý nghÜa n÷a ®èi víi ng-êi vî trÎ khao kh¸t yªu th-¬ng Êy? + Ch¼ng cßn g× c¶, chØ cã nçi thÊt väng tét cïng, ®au ®ín ª chÒ bëi cuéc h«n nh©n ®· kh«ng cßn c¸ch nµo hµn g¾n næi, mµ nµng th× ph¶i chÞu oan khuÊt tµy trêi. BÞ dån ®Õn b-íc ®-êng cïng, sau mäi cè g¾ng kh«ng thµnh, Vò N-¬ng chØ cßn biÕt m-în dßng n-íc Hoµng Giang ®Ó röa nçi oan nhôc. Nµng ®· t¾m géi chay s¹ch mong dßng n-íc m¸t lµm dÞu ®i tøc giËn trong lßng, khiÕn nµng suy nghÜ tØnh t¸o h¬n ®Ó kh«ng hµnh ®éng bång bét. Nh-ng nµng vÉn kh«ng thay ®æi quyÕt ®Þnh ban ®Çu, bëi ch¼ng cßn con ®-êng nµo kh¸c cho ng-êi phô n÷ bÊt h¹nh nµy. Lêi than cña nµng tr-íc trêi cao s«ng th¼m lµ lêi nguyÖn xin thÇn s«ng chøng gi¸m cho nçi oan khuÊt còng nh- ®øc h¹nh cña nµng. Hµnh ®éng trÉm m×nh lµ hµnh ®éng quyÕt liÖt cuèi cïng, chÊt chøa nçi tuyÖt väng ®¾ng cay nh-ng còng ®i theo sù chØ ®¹o cña lý trÝ. + §-îc c¸c tiªn n÷ cøu, nµng sèng d-íi thuû cung vµ ®-îc ®èi xö t×nh nghÜa. Nµng hÕt søc c¶m kÝch ¬n cøu m¹ng cña Linh Phi vµ c¸c tiªn n÷ cung n-íc. Nh-ng nµng vÉn kh«ng ngu«i nçi nhí cuéc sèng trÇn thÕ - cuéc sèng nghiÖt ng· ®· ®Èy nµng ®Õn c¸i chÕt. Vò N-¬ng vÉn lµ ng-êi vî yªu chång, ng-êi mÑ th-¬ng con, vÉn nÆng lßng nhung nhí quª h-¬ng, mé phÇn cha mÑ, ®ång thêi vÉn khao kh¸t ®-îc tr¶ l¹i danh dù. Bëi vËy mµ nµng ®· hiÖn vÒ khi Tr-¬ng Sinh lËp ®µn gi¶i oan. ThÕ nh-ng “ c¶m ¬n ®øc cña Linh Phi, ®· thÒ sèng chÕt còng kh«ng bá” , Vò N-¬ng kh«ng quay trë vÒ trÇn gian n÷a. Tãm l¹i: Vò N-¬ng lµ mét ng-êi phô n÷ xinh ®Ñp, nÕt na, hiÒn thôc l¹i ®¶m ®ang, th¸o v¸t, thê kÝnh mÑ chång rÊt mùc hiÕu th¶o, mét d¹ thuû chung víi chång, hÕt lßng vun ®¾p cho h¹nh phóc gia ®×nh. Nµng lµ ng-êi phô n÷ hoµn h¶o, lý t-ëng cña mäi gia 5 ®×nh, lµ khu«n vµng th-íc ngäc cña mäi ng-êi phô n÷. Ng-êi nh- nµng xøng ®¸ng ®-îc h-ëng h¹nh phóc trän vÑn, vËy mµ l¹i ph¶i chÕt oan uæng, ®au ®ín. b. V× sao Vò N-¬ng ph¶i chÕt oan khuÊt? Tõ ®ã em c¶m nhËn ®-îc ®iÒu g× vÒ th©n phËn ng-êi phô n÷ d-íi chÕ ®é phong kiÕn? Nh÷ng duyªn cí khiÕn cho mét ng-êi phô n÷ ®øc h¹nh nh- Vò N-¬ng kh«ng thÓ sèng mµ ph¶i chÕt mét c¸ch oan uæng: - Nguyªn nh©n trùc tiÕp: do lêi nãi ng©y th¬ cña bÐ §¶n. §ªm ®ªm, ngåi buån d-íi ngän ®Ìn khuya, Vò N-¬ng th-êng “ trá bãng m×nh mµ b¶o lµ cha §¶n” . VËy nªn §¶n míi ngé nhËn ®ã lµ cha m×nh, khi ng-êi cha thËt chë vÒ th× kh«ng chÞu nhËn vµ cßn v« t×nh ®-a ra nh÷ng th«ng tin khiÕn mÑ bÞ oan. - Nguyªn nh©n gi¸n tiÕp: + Do ng-êi chång ®a nghi, hay ghen. Ngay tõ ®Çu, Tr-¬ng Sinh ®· ®-îc giíi thiÖu lµ ng-êi “ ®a nghi, ®èi víi vî phßng ngõa qu¸ søc” , l¹i thªm “ kh«ng cã häc” . §ã chÝnh lµ mÇm mèng cña bi kÞch sau nµy khi cã biÕn cè x¶y ra. BiÕn cè ®ã lµ viÖc Tr-¬ng Sinh ph¶i ®i lÝnh xa nhµ, khi vÒ mÑ ®· mÊt. Mang t©m tr¹ng buån khæ, chµng bÕ ®øa con lªn ba ®i th¨m mé mÑ, ®øa trÎ l¹i quÊy khãc kh«ng chÞu nhËn cha. Lêi nãi ng©y th¬ cña ®øa trÎ lµm ®au lßng chµng:“ ¤ hay! ThÕ ra «ng còng lµ cha t«i -? ¤ng l¹i biÕt nãi, chø kh«ng nh- cha t«i tr-íc kia, chØ nÝn thin thÝt” Tr-¬ng Sinh g¹n hái ®øa bÐ l¹i ®-a thªm nh÷ng th«ng tin gay cÊn, ®¸ng nghi: “ Cã mét ng-êi ®µn «ng ®ªm nµo còng ®Õn” (hµnh ®éng lÐn lót che m¾t thiªn h¹), “ mÑ §¶n ®i còng ®i, mÑ §¶ng ngåi còng ngåi” (hai ng-êi rÊt quÊn quýt nhau), “ ch¼ng bao giê bÕ §¶n c¶” (ng-êi nµy kh«ng muèn sù cã mÆt cña ®øa bÐ). Nh÷ng lêi nãi thËt thµ cña con ®· lµm thæi bïng lªn ngän löa ghen tu«ng trong lßng Tr-¬ng Sinh. + Do c¸ch c- xö hå ®å, th¸i ®é phò phµng, th« b¹o cña Tr-¬ng Sinh. Lµ kÎ kh«ng cã häc, l¹i bÞ ghen tu«ng lµm cho mê m¾t, Tr-¬ng Sinh kh«ng ®ñ b×nh tÜnh, s¸ng suèt ®Ó ph©n tÝch nh÷ng ®iÒu phi lý trong lêi nãi con trÎ. Con ng-êi ®éc ®o¸n Êy ®· véi vµng kÕt luËn, “ ®inh ninh lµ vî h-” . Chµng bá ngoµi tai tÊt c¶ nh÷ng lêi biÖn b¹ch, thanh minh, thËm chÝ lµ van xin cña vî. Khi Vò N-¬ng hái ai nãi th× l¹i giÊu kh«ng kÓ lêi con. Ngay c¶ nh÷ng lêi bªnh vùc cña hä hµng, lµng xãm còng kh«ng thÓ cêi bá oan khuÊt cho Vò N-¬ng. Tr-¬ng Sinh ®· bá qua tÊt c¶ nh÷ng c¬ héi ®Ó cøu v·n tÊn th¶m kÞch, chØ biÕt la lªn cho h¶ giËn. Tr-¬ng Sinh lóc Êy kh«ng cßn nghÜ ®Õn t×nh nghÜa vî chång, còng ch¼ng quan t©m ®Õn c«ng lao to lín cña Vò N-¬ng ®èi víi gia ®×nh, nhÊt lµ gia ®×nh nhµ chång. Tõ ®©y cã thÓ thÊy Tr-¬ng Sinh lµ con ®Î cña chÕ ®é nam quyÒn bÊt c«ng, thiÕu lßng tin vµ thiÕu t×nh th-¬ng, ngay c¶ víi ng-êi th©n yªu nhÊt. + Do cuéc h«n nh©n kh«ng b×nh ®¼ng, Vò N-¬ng chØ lµ “ con nhµ kÎ khã” , cßn Tr-¬ng Sinh lµ “ con nhµ hµo phó” . Th¸i ®é tµn tÖ, rÎ róng cña Tr-¬ng Sinh ®èi víi Vò N-¬ng ®· phÇn nµo thÓ hiÖn quyÒn thÕ cña ng-êi giµu ®èi víi ng-êi nghÌo trong mét x· héi mµ ®ång tiÒn ®· b¾t ®Çu lµm ®en b¹c thãi ®êi. + Do lÔ gi¸o hµ kh¾c, phô n÷ kh«ng cã quyÒn ®-îc nãi, kh«ng cã quyÒn ®-îc tù b¶o vÖ m×nh. Trong lÔ gi¸o Êy, ch÷ trinh lµ ch÷ quan träng hµng ®Çu; ng-êi phô n÷ khi 6 ®· bÞ mang tiÕng thÊt tiÕt víi chång th× sÏ bÞ c¶ x· héi h¾t hñi, chØ cßn mét con ®-êng chÕt ®Ó tù gi¶i tho¸t. + Do chiÕn tranh phong kiÕn g©y nªn c¶nh sinh ly vµ còng gãp phÇn dÉn ®Õn c¶nh tö biÖt. NÕu kh«ng cã chiÕn tranh, Tr-¬ng Sinh kh«ng ph¶i ®i lÝnh th× Vò N-¬ng ®· kh«ng ph¶i chÞu nçi oan tµy trêi dÉn ®Õn c¸i chÕt th-¬ng t©m nh- vËy. Tãm l¹i: Bi kÞch cña Vò N-¬ng lµ mét lêi tè c¸o x· héi phong kiÕn xem träng quyÒn uy cña kÎ giµu cã vµ cña ng-êi ®µn «ng trong gia ®×nh, ®ång thêi bµy tá niÒm c¶m th-¬ng cña t¸c gi¶ ®èi víi sè phËn oan nghiÖt cña ng-êi phô n÷. Ng-êi phô n÷ ®øc h¹nh ë ®©y kh«ng nh÷ng kh«ng ®-îc bªnh vùc, trë che mµ l¹i cßn bÞ ®èi xö mét c¸ch bÊt c«ng, v« lý; chØ v× lêi nãi th¬ ng©y cña ®øa trÎ vµ v× sù hå ®å, vò phu cña anh chång hay ghen tu«ng mµ ®Õn nçi ph¶i kÕt liÔu cuéc ®êi m×nh. IV. Gi¸ trÞ nghÖ thuËt: 1. Mét sè nÐt nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña ChuyÖn ng-êi con g¸i Nam X-¬ng - X©y dùng t×nh huèng truyÖn ®éc ®¸o, ®Æc biÖt lµ chi tiÕt chiÕc bãng. §©y lµ sù kh¸i qu¸t ho¸ tÊm lßng, sù ngé nhËn vµ sù hiÓu lÇm cña tõng nh©n vËt. H×nh ¶nh nµy hoµn thiÖn thªm vÎ ®Ñp nh©n c¸ch cña Vò N-¬ng, ®ång thêi còng thÓ hiÖn râ nÐt h¬n sè phËn bi kÞch cña Vò N-¬ng nãi riªng vµ ng-êi phô n÷ ViÖt Nam nãi chung. - NghÖ thuËt dùng truyÖn. DÉn d¾t t×nh huèng truyÖn hîp lý. Chi tiÕt chiÕc bãng lµ ®Çu mèi c©u chuyÖn l¹i chØ xuÊt hiÖn mét lÇn duy nhÊt ë cuèi truyÖn, t¹o sù bÊt ngê, bµng hoµng cho ng-êi ®äc vµ t¨ng tÝnh bi kÞch cho c©u chuyÖn. - Cã nhiÒu sù s¸ng t¹o so víi cèt truyÖn cæ tÝch "Vî chµng Tr-¬ng" b»ng c¸ch s¾p xÕp thªm bít chi tiÕt mét c¸ch ®éc ®¸o. - NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt: Nh©n vËt ®-îc x©y dùng qua lêi nãi vµ hµnh ®éng. C¸c lêi trÇn thuËt vµ ®èi tho¹i cña nh©n vËt sö dông nhiÒu h×nh ¶nh -íc lÖ nh-ng vÉn kh¾c ho¹ ®Ëm nÐt vµ ch©n thËt néi t©m nh©n vËt. - Sö dông yÕu tè truyÒn kú (kú ¶o) lµm næi bËt gi¸ trÞ nh©n ®¹o cña t¸c phÈm. YÕu tè kú ¶o, hoang ®-êng lµm c©u chuyÖn võa thùc võa m¬, võa cã hËu võa kh«ng cã hËu, lµm hoµn chØnh vÎ ®Ñp cña Vò N-¬ng. - KÕt hîp c¸c ph-¬ng thøc biÓu ®¹t: Tù sù + biÓu c¶m (tr÷ t×nh) lµm nªn mét ¸ng v¨n xu«i tù sù cßn sèng m·i víi thêi gian. 2. ý nghÜa cña chi tiÕt kú ¶o * C¸c chi tiÕt kú ¶o trong c©u chuyÖn: - Phan Lang n»m méng råi th¶ rïa. - Phan Lang gÆp n¹n, l¹c vµo ®éng rïa, gÆp Linh Phi, ®-îc cøu gióp; gÆp l¹i Vò N-¬ng, ®-îc sø gi¶ cña Linh Phi rÏ ®-êng n-íc ®-a vÒ d-¬ng thÕ. - Vò N-¬ng hiÖn vÒ trong lÔ gi¶i oan trªn bÕn Hoµng Giang gi÷a lung linh, huyÒn ¶o råi l¹i biÕn ®i mÊt. * C¸ch ®-a c¸c chi tiÕt kú ¶o: - C¸c yÕu tè nµy ®-îc ®-a vµo xen kÏ víi nh÷ng yÕu tè thùc vÒ ®Þa danh, vÒ thêi ®iÓm lÞch sö, nh÷ng chi tiÕt thùc vÒ trang phôc cña c¸c mü nh©n, vÒ t×nh c¶nh nhµ Vò 7 N-¬ng kh«ng ng-êi ch¨m sãc sau khi nµng mÊt… C¸ch thøc nµy lµm cho thÕ giíi kú ¶o lung linh, m¬ hå trë nªn gÇn víi cuéc ®êi thùc, lµm t¨ng ®é tin cËy, khiÕn ng-êi ®äc kh«ng c¶m thÊy ngì ngµng. * ý nghÜa cña c¸c chi tiÕt kú ¶o: - C¸ch kÕt thóc nµy lµm nªn ®Æc tr-ng cña thÓ lo¹i truyÖn truyÒn kú. - Lµm hoµn chØnh thªm nÐt ®Ñp vèn cã cña Vò N-¬ng: nÆng t×nh, nÆng nghÜa, quan t©m ®Õn chång con, phÇn mé tæ tiªn, khao kh¸t ®-îc phôc håi danh dù. - T¹o nªn mét kÕt thóc phÇn nµo cã hËu cho c©u chuyÖn. - ThÓ hiÖn vÒ -íc m¬, vÒ lÏ c«ng b»ng ë câi ®êi cña nh©n d©n ta. - Chi tiÕt kú ¶o ®ång thêi còng kh«ng lµm mÊt ®i tÝnh bi kÞch cña c©u chuyÖn. Vò N-¬ng trë vÒ mµ vÉn xa c¸ch ë gi÷a dßng bëi nµng vµ chång con vÉn ©m d-¬ng chia l×a ®«i ng¶, h¹nh phóc ®· vÜnh viÔn rêi xa. T¸c gi¶ ®-a ng-êi ®äc vµo giÊc chiªm bao råi l¹i kÐo chóng ta sùc tØnh giÊc m¬ - giÊc m¬ vÒ nh÷ng ng-êi phô n÷ ®øc h¹nh vÑn toµn. S-¬ng khãi gi¶i oan tan ®i, chØ cßn mét sù thùc cay ®¾ng: nçi oan cña ng-êi phô n÷ kh«ng mét ®µn trµng nµo gi¶i næi. Sù ©n hËn muén mµng cña ng-êi chång, ®µn cÇu siªu cña t«n gi¸o ®Òu kh«ng cøu v·n ®-îc ng-êi phô n÷. §©y lµ giÊc m¬ mµ còng lµ lêi c¶nh tØnh cña t¸c gi¶. Nã ®Ó l¹i d- vÞ ngËm ngïi trong lßng ng-êi ®äc vµ lµ bµi häc thÊm thÝa vÒ gi÷ g×n h¹nh phóc gia ®×nh. - > Yªu cÇu tr¶ lêi ng¾n gän, gi¶i thÝch râ yªu cÇu cña ®Ò bµi; c¸c ý cã sù liªn kÕt chÆt chÏ; tr×nh bµy râ rµng, m¹ch l¹c. TruyÖn cò trong phñ chóa trÞnh (TrÝch Vò Trung Tuú Bót) A. KiÕn thøc c¬ b¶n I. T¸c gi¶: - T¸c gi¶ Ph¹m §×nh Hæ (1768 - 1839) tªn ch÷ lµ Tïng Niªn hoÆc BØnh Trùc, hiÖu §«ng D· TiÒu, tôc gäi lµ Chiªu Hæ, ng-êi lµng §an Loan, huyÖn §-êng An, tØnh H¶i D-¬ng (nay lµ x· Nh©n QuyÒn, huyÖn B×nh Giang, tØnh H¶i D-¬ng). - ¤ng sèng vµo thêi buæi ®Êt n-íc lo¹n l¹c nªn muèn Èn c-. §Õn thêi Minh M¹ng nhµ NguyÔn, vua vêi «ng ra lµm quan, «ng ®· mÊy lÇn tõ chøc, råi l¹i bÞ triÖu ra. - Ph¹m §×nh Hæ ®Ó l¹i nhiÒu c«ng tr×nh biªn so¹n kh¶o cøu cã gi¸ trÞ thuéc ®ñ c¸c lÜnh vùc: v¨n häc, triÕt häc, lÞch sö, ®Þa lý… tÊt c¶ ®Òu b»ng ch÷ H¸n. II. T¸c phÈm: 8 1. ý nghÜa nhan ®Ò: Vò trung tuú bót (tuú bót viÕt trong nh÷ng ngµy m-a) 2. ThÓ lo¹i: T¸c phÈm gåm: 88 mÈu chuyÖn nhá, viÕt theo thÓ tuú bót, hiÓu theo nghÜa lµ ghi chÐp tuú høng, t¶n m¹n, kh«ng cÇn hÖ thèng, kÕt cÊu g×. ¤ng bµn vÒ c¸c thø lÔ nghi, phong tôc, tËp qu¸n… ghi chÐp nh÷ng viÖc x¶y ra trong x· héi lóc ®ã, viÕt vÒ mét sè nh©n vËt, di tÝch lÞch sö, kh¶o cøu vÒ ®Þa d-, chñ yÕu lµ vïng H¶i D-¬ng quª «ng. TÊt c¶ nh÷ng néi dung Êy ®Òu ®-îc tr×nh bµy gi¶n dÞ, sinh ®éng vµ rÊt hÊp dÉn. T¸c phÈm ch¼ng nh÷ng cã gi¸ trÞ v¨n ch-¬ng ®Æc s¾c mµ cßn cung cÊp nh÷ng tµi liÖu quý vÒ sö häc, ®Þa lý, x· héi häc. 3. Hoµn c¶nh: T¸c phÈm ®-îc viÕt ®Çu ®êi NguyÔn (®Çu thÕ kû XIX) 4. Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch: * Gi¸ trÞ néi dung: "ChuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh" ph¶n ¸nh ®êi sèng xa hoa cña vua chóa vµ sù nhòng nhiÔu cña bän quan l¹i thêi Lª - TrÞnh. * Gi¸ trÞ nghÖ thuËt: Ph¹m §×nh Hæ thµnh c«ng ë thÓ lo¹i tuú bót, sù ghi chÐp ch©n thùc, sinh ®éng, giµu chÊt tr÷ t×nh. C¸c chi tiÕt miªu t¶ chän läc, ®¾t gi¸, giµu søc thuyÕt phôc, t¶ c¶nh ®Ñp tØ mØ nh-ng l¹i nhuèm mµu s¾c u ¸m, mang tÝnh dù b¸o. Giäng ®iÖu t¸c gi¶ gÇn nh- kh¸ch quan nh-ng còng ®· khÐo lÐo thÓ hiÖn th¸i ®é lªn ¸n bän vua quan qua thñ ph¸p liÖt kª. B. Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. Thãi ¨n ch¬i xa xØ cña chóa TrÞnh vµ c¸c quan l¹i hÇu cËn ®-îc miªu t¶ nhthÕ nµo? a) Thãi ¨n ch¬i xa xØ, xa hoa cña vua chóa vµ sù nhòng nhiÔu cña bän quan l¹i thêi Lª - TrÞnh ®-îc Ph¹m §×nh Hæ miªu t¶ rÊt cô thÓ, sinh ®éng. Cuéc sèng cña chóa lµ cuéc sèng giµu sang ®Õn tét ®Ønh. - Chóa cho x©y nhiÒu cung ®iÖn, ®Òn ®µi ë kh¾p mäi n¬i, ®Ó tho¶ ý thÝch ch¬i ®Ìn ®uèc “ ng¾m c¶nh ®Ñp” , ý thÝch ®ã biÕt bao nhiªu cho võa, v× vËy “ viÖc x©y dùng ®×nh ®µi cø liªn miªn” , hao tiÒn, tèn cña. - Chóa bµy ra nhiÒu cuéc d¹o ch¬i tèn kÐm ë c¸c li cung (cung ®iÖn l©u ®µi xa kinh thµnh). Nh÷ng cuéc d¹o ch¬i cña chóa ë T©y hå ®-îc miªu t¶ tØ mØ: DiÔn ra th-êng xuyªn “ th¸ng ba bèn lÇn” , huy ®éng rÊt nhiÒu ng-êi hÇu h¹ “ binh lÝnh dµn hÇu bèn mÆt hå” - mµ Hå T©y th× rÊt réng. Kh«ng chØ lµ d¹o ch-oi ®¬n thuÇn, mµ cßn lµ nghi lÔ tiÕp ®ãn t-ng bõng, ®éc ®¸o, nh÷ng trß ch¬i lè l¨ng (tæ chøc héi chî, cho quan néi thÇn c¶i trang thµnh ®µn bµ bµy b¸n hµng), chïa TrÊn Quèc, n¬i linh thiªng cña phËt gi¸o còng trë thµnh n¬i hoµ nh¹c cua rbän nh¹c c«ng cung ®×nh. - Dïng quyÒn lùc ®Ó t×m vµ c-íp lÊy c¸c cña quý trong thiªn h¹ nh- tr©n cÇm dÞ thó, cæ méc qu¸i th¹ch… (chim quý, thó l¹, c©y cæ thô, nh÷ng hßn ®¸ cã h×nh d¸ng kú l¹, chËu hoa, c©y c¶nh) vÒ t« ®iÓm cho n¬i ë cña chóa. * T¸c gi¶ chän mét c¶nh ®iÓn h×nh cña cuéc c-íp ®o¹t Êy lµ c¶nh lÝnh tr¸ng trë mét c©y ®a cæ thô vÒ phñ chóa (®©y lµ mét chi tiÕt tiªu biÓu lµm râ chñ ®Ò). T¸c gi¶ miªu t¶ kü l-ìng, c«ng phu b»ng nh÷ng tõ ng÷ sèng ®éng, mét giäng v¨n thËt nÆng nÒ: “ C©y ®a to, cµnh l¸ r-êm rµ, ®-îc r-íc qua s«ng” … nh- mét c©y cæ thô mäc trªn ®Çu non 9 hèc ®¸, rÔ ®Õn vµi tr-îng, ph¶i mét c¬ binh míi khiªng næi, l¹i cã bèn ng-êi ®i kÌm, ®Òu cÇm g-¬m ®¸nh thanh la ®èc thóc qu©n lÝnh khiªng ®i cho ®Òu tay” . Ng-êi viÕt tuú bót, danh nho Ph¹m §×nh Hæ ®· ®-a ra nh÷ng sù viÖc cô thÓ, ch©n thùc vµ kh¸ch quan, kh«ng b×nh luËn mµ c¸c h×nh ¶nh, chi tiÕt hiÖn lªn ®Çy Ên t-îng. Nh÷ng chi tiÕt kÓ, t¶ ch©n thùc cho thÊy phñ chóa lµ n¬i bµy ra nh÷ng trß ch¬i tèn kÐm vµ hÕt søc lè bÞch. §Ó phôc vô cho sù ¨n ch¬i Êy th× tiÒn cña, c«ng søc, må h«i n-íc m¾t vµ thËm chÝ c¶ m¹ng sèng cña nh©n d©n ph¶i hao tèn biÕt bao nhiªu mµ kÓ. b) Ên t-îng nhÊt lµ c¶nh ®ªm n¬i v-ên nhµ chóa qua ®o¹n v¨n “ Mçi khi ®ªm thanh c¶nh v¾ng, tiÕng chim kªu, v-în hãt ran kh¾p bèn bÒ, hoÆc nöa ®ªm ån µo nh- trËn m-a sa giã t¸p, vì tæ tan ®µn, kÎ thøc gi¶ biÕt ®ã lµ triÖu bÊt t-êng” . C¶nh ®-îc miªu t¶ lµ c¶nh thùc nh-ng ©m thanh l¹i gîi c¶m gi¸c ghª rîn tr-íc mét c¸i g× tan t¸c, ®au th-¬ng nh- kh«ng ph¶i tr-íc c¶nh ®Ñp yªn tÜnh, phån thùc. “ triÖu bÊt t-êng” tøc lµ ®iÒm gë, ®iÒm ch¼ng lµnh. H×nh ¶nh Èn dô t¶ c¶nh bÊt th-êng cña ®ªm thanh c¶nh v¾ng nh- b¸o tr-íc sù suy vong tÊt yÕu cña mét triÒu ®¹i chØ biÕt ch¨m lo ®Õn chuyÖn ¨n ch¬i h-ëng l¹c trªn må h«i, n-íc m¾t vµ c¶ x-¬ng m¸u cña d©n lµnh. C¶m xóc chñ quan cña t¸c gi¶ ®Õn ®©y míi ®-îc bé lé. 2. Sù tham lam nhòng nhiÔu cña bän quan l¹i hÇu cËn trong phñ chóa - Thêi chóa TrÞnh S©m, bän quan l¹i hÇu cËn trong phñ chóa rÊt ®-îc sñng ¸i, bëi chóng cã thÓ gióp chóa ®¾c lùc trong viÖc bµy c¸c trß ¨n ch¬i, h-ëng l¹c. Do thÕ, chóng còng û thÕ nhµ chóa mµ hoµnh hµnh, t¸c oai, t¸c qu¸i trong nh©n d©n. - §Ó phôc vô cho sù h-ëng l¹c Êy, chóa còng nh- c¸c quan ®· trë thµnh nh÷ng kÎ c-íp ngµy. Chóng ra søc hoµnh hµnh trÊn lét kh¾p n¬i trong thµnh t×m ®å vËt, c©y cèi ®Ñp, con thó c-íp vÒ trang trÝ cho phñ chóa léng lÉy xa hoa: "bao nhiªu loµi tr©n cÇm dÞ thó, cæ méc qu¸i th¹ch, chËu hoa c©y c¶nh ë chèn d©n gian, chóa ®Òu søc thu lÊy" "trong phñ, tuú chç ®iÓm xuyÕt bµy vÏ ra h×nh nói non bé, tr«ng nh- bÕn bÓ ®Çu non" Chóa cã nh÷ng vËt quý Êy th× bao ng-êi d©n bÞ ¨n c-íp tr¾ng tr¬n. Bän quan l¹i th-êng "m-în giã bÎ m¨ng, ngoµi dä dÉm", dß xem nhµ nµo cã vËt quý th× biªn vµo hai ch÷ "phông thñ", ®em cho ng-êi ®Õn lÊy ph¨ng ®i. Råi võa ¨n c-íp võa la lµng, chóng cßn do¹ giÊu vËt cña phông ®Ó do¹ lÊy tiÒn cña d©n. Ng-êi d©n võa bÞ c-íp vËt quý võa bÞ ®ßi tiÒn, cã khi l¹i cßn ph¶i tù tay ph¸ huû nh÷ng thø m×nh ®· ch¨m sãc, nu«i trång ®Ó tr¸nh khái tai v¹. Cßn bän ho¹n quan ®èi víi chóa th× ®-îc th-ëng, ®-îc khen, ®-îc th¨ng quan tiÕn chøc, bæng léc nÝch ®Çy tói, mét c«ng mµ lîi c¶ ®«i ®-êng. - §o¹n v¨n cuèi lµ chi tiÕt kÓ rÊt thËt vÒ gia ®×nh cña chÝnh t¸c gi¶: bµ mÑ cña t¸c gi¶ ®· ph¶i sai chÆt ®i mét c©y lª vµ hai c©y lùu quý, rÊt ®Ñp trong v-ên nhµ m×nh ®Ó tr¸nh tai v¹. §©y kh«ng chØ lµ ®iÒu t¸c gi¶ m¾t thÊy tai nghe mµ cßn lµ ®iÒu «ng ®· tr¶i qua, nªn rÊt cã søc thuyÕt phôc. C¶m xóc cña t¸c gi¶ (th¸i ®é bÊt b×nh, phª ph¸n) còng ®-îc göi g¾m mét c¸ch kÝn ®¸o qua ®ã. 3. Theo em thÓ v¨n tuú bót trong bµi cã g× kh¸c víi thÓ truyÖn mµ c¸c em ®· häc ë tiÕt tr-íc (ChuyÖn ng-êi con g¸i Nam X-¬ng). Gièng nhau: ®Òu thuéc thÓ lo¹i v¨n xu«i trung ®¹i 10