Phát biểu suy nghĩ khi đọc đoạn văn miêu tả thác nước và “thạch trận” mà ông lái đò sông Đà phải vượt qua trong Người đò sông Đà - Nguyễn Tuân

Doc24.vnĐề bài: Phát biểu suy nghĩ của anh (chị) khi đọc đoạn văn miêu tả thác nước và“thạch trận” mà ông lái đò sông Đà phải vượt qua trong tác phẩm Người đòsông Đà của Nguyễn TuânBài văn mẫuSinh thời, Nguyễn Tuân rất ham mê “xê dịch” bởi theo ông, “xê dịch” đã giúp ôngthay đổi thực đơn cho giác quan. Vì vậy, những gì gắn với sông, nước, thuyền, bè hoặcđường xá, cầu cống thường có cảm hứng mãnh liệt đối với ông. Nét tài hoa của NguyễnTuân là chỗ ông coi nghệ thuật đặc biệt có cảm hứng trước những gì thật dữ dội, phithường, hoặc thật thơ mộng, tình tứ. Và có lẽ vì thế, đoạn văn miêu tả thác nước, “thạchtrận” mà ông lái đò phải vượt qua trong tùy bút “Người lái đò sông Đà” hiện lên dướingòi bút Nguyễn Tuân như một bằng chứng thuyết phục về phong cách độc đáo của nhàvăn tài hoa này.Không phải ngẫu nhiên khi miêu tả về “Người lái đò sông Đà” ông lái đò Lai Châu -Nguyễn Tuân lại tập trung miêu tả một số chi tiết ngoại hình: “Tay ông lêu nghêu như cáixào, chân ông lúc nào cũng khuỳnh khuỳnh gò lại kẹp lấy một cái cuống lái tưởng tượng.Giọng ông ồn ào như tiếng nước trước mặt ghềnh sông, nhỡn giới ông vòi vọi như lúcnào cũng mong đợi một cái bến xa nào đó trong sương mù” Cái nghề nghiệp trên sôngnước cũng đã tạo nên ông đặc điểm rất riêng từ dáng vẻ đến cái giọng “ăn sóng nói gió”mạnh mẽ, dữ dội, át cả tiếng thác nước sông Đà cùng với “cái đầu quắc thước ấy đặt trênmột thân hình cao, to và gọn quánh như chất sừng chất mun”. Vẻ đẹp của người lao độngđược tôi luyện, thử thách có thể chiến thắng được thiên nhiên hung bạo là một chi tiếttưởng như rất tự nhiên nhưng thực ra nó thể hiện sự quan sát tinh tế như những lời ngợi cabất tuyệt dành cho ông đò: “Ngực, vú, bả vai người lái đò chống sào vượt thác hay bầmlên một khoanh củ nâu... Cái đồng tiền tụ máu cũng là hình ảnh quý giá của một thứ huânchương lao động siêu hạng tặng cho người lái đò”.Chở đò là một nghệ thuật cao cường đòi hỏi sự thông minh, khôn khéo và trí dũng, tàiba. đây, ông đò hiện lên dưới ngòi bút Nguyễn Tuân là một nghệ sĩ trong nghệ thuật leoghềnh, vượt thác, với “tay lái ra hoa”. Để làm nổi bật tài nghệ ấy ông đò, Nguyễn Tuânđã sáng tạo ra một cuộc vượt thác: Ông đò là người cầm lái chỉ huy sáu bơi chèo để chiếnDoc24.vnDoc24.vnthắng được thác nước và đá ngầm mà sông Đà bày thạch trận trên sông như một trận đòbát quái giăng ra hết lớp này đến lớp khác. Ông đò đã bình tĩnh, thông minh, khôn khéo,cái bản lĩnh của một viên chiến tướng bởi chỉ cần một phút mất bình tĩnh, lóa mắt, lỡ taylà phải trả giá bằng sinh mạng của cả nhà đò. Tài nghệ của ông được bộc lộ trong cuộcvượt thác phá ba trùng vi thạch trận mà với vốn hiểu biết phong phú, vốn từ ngữ chínhxác, sắc sảo về quân sự và võ thuật. Nguyễn Tuân đã thể hiện một cuộc quyết đấu thậtsinh động.Ở vi thạch trận thứ nhất, sông Đà mở ra cửa trận, có bốn cửa tử và một cửa sinh nằm“lập lờ phía tả ngạn” Sóng nước có cái hung hăng của kẻ bắt đầu xung trận: sóng nướcnhư thể quân liều mạng. mà đá trái, mà thúc gối vào bụng và hông thuyền. Có lúc chúngđội cả thuyền lên” Thậm chí nó còn nham hiểm, thủ đoạn “đánh đến miếng đòn độchiểm nhất hòng tiêu diệt đối phương ngay tại trận”. Nhưng ông đò cố nén vết thương,mặt “méo bệch đi” Chỉ cần một từ ghép “méo bệch” mà Nguyễn Tuân đã thể hiện đượchai tâm trạng của ông đò. Đó là nỗi đau đớn ghê gớm làm biến dạng khuôn mặt ngườiméo xệch và sóng nước đang tung thẳng vào người làm nhợt nhạt cả sắc mặt người khiếnkhuôn mặt trắng bệch ra. Dẫu như thế, ông đò vẫn tỉnh táo chỉ huy “sáu bơi chèo” để phátan cái trùng vi thạch trận thứ nhất.Ở trùng vi thạch trận thứ hai, sông Đà với bản chất ngoan cố và xảo quyệt đã đổi luônchiến thuật. Nó “tăng thêm nhiều cửa tử để đánh lừa con thuyền vào và cửa sinh bố trílệch qua phía bờ hữu ngạn... Dòng thác hùm beo đang hồng hộc tế mạnh trên sông đá” .Cái “hồng hộc” của kẻ say máu đang quyết đấu một phen nhưng nó lại gặp phải một đốithủ không vừa. Ông đò với bản lĩnh của con người không chịu khuất phục, của một vịtướng quyết đấu đến cùng đã “cưỡi lên thác sông Đà nắm chặt lấy được cái bờm sóng ,đè sấn lên mà chặt đôi ra để mở đường tiến” Trước sự chiến đấu dũng mãnh, phi thườngcủa ông đò thì “cái thằng đá tướng đứng chiến cửa vào đã tiu nghỉu cái mặt xanh lèthất vọng” Hình tượng tảng đá lớn, rêu phủ xanh dưới ngòi bút Nguyễn Tuân lại trởthành một sinh thể có hồn với vẻ mặt xanh lì mặt cắt không còn hột máu với nỗi sợ hãikhủng khiếp vì không ngờ gặp phải đối thủ đáng ghờm như thế. Và trùng vi thạch trận thứhai đã được ông đò phá xong.Doc24.vnDoc24.vnỞ trùng vi thạch trận thứ ba, hình ảnh của một con thú giãy chết lại được thể hiện khicon sông Đà: bên phải, bên trái đều là luồng chết còn luồng sống lại ngay chính giữa đểquyết tiêu diệt đối phương. Thác nước ầm ầm, hơi nước mù mịt nhưng ông đò vẫn nhận rađược chiến thuật của sông Đà, ông đổi ngay cách đánh, cứ phóng thuyền “vút, vút” nhưmột mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước. hế là hết thác.Không biết đến bao giờ tôi mới thôi ngạc nhiên và thích thú trước hình ảnh khônghiểu làm sao mà Nguyễn Tuân có thể nghĩ ra về sự “tiu nghỉu cái mặt xanh lè thất vọng”của thằng đá tướng khi bị cái thuyền đánh trúng cửa sinh, đè sấn lên, chặt đôi sóng ra đểmở đường tiến qua ải nước. Nhưng để lại dấu ấn rõ nét hơn cả trong tôi lại là những câuvăn về dòng sông khi vừa hết thác: “vặn mình vào một cái bến cát có hang lạnh. Sóngthác xèo xèo tan trong trí nhớ” Nhà văn đã mượn cho kí ức con người vẻ đẹp thênh thangcủa bờ cát bên sông. Và những người lái thuyền trong đêm ấy đốt lửa trong hang đá,nướng ống cơm lam và chỉ toàn bàn tán về cá anh vũ, cá dầm xanh. Nhà văn làm cho tathấy họ còn lớn hơn bậc nữa vì họ hồn nhiên quên đi cái lớn của mình. Hay nói đúng hơnhọ không hề cho là lớn lao, cái mà chúng ta thấy rõ ràng rằng vĩ đại.Quả là đúng nếu cho rằng thiên nhiên chính là kẻ tôn vinh số một giá trị của conngười. Thật thế, người lái đò sông Đà kia sẽ là ai nếu con thuyền của ông không phải vậtlộn với “dòng thác hùm beo đang hồng hộc tế mạnh trên sông Đà” Có thể người ấy sẽmang một vẻ đẹp nào đó của một loại ông ngư, ông chài, ông lái... nhưng sẽ không thể trởthành đối tượng của một khúc hùng ca. Trái lại, chính cái hùng vĩ của sóng, của thác nướcsông Đà sẽ đưa con người dám đương đầu và chiến thắng thần đá, thần sông lên hàng oailinh tối thượng.Người xưa vẫn coi cưỡi cơn gió mạnh, đạp đầu sóng dữ là biểu trưng cho một lítưởng anh hùng. Ông lái đò, dưới ngòi bút của Nguyễn Tuân cũng chính là con ngườicưỡi gió, đạp sóng theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Nhà văn đã dụng công diễn tả cuộcchiến giữa ông lái đò với dòng sông theo hướng: thoạt đầu tưởng như hai bên rất khôngcần sức. Nào là quanh con người đơn độc, mặt nước hò la vang dậ ùa vào mà bẻ gãycán chèo” Nào là “sóng nước như thể quân liều mạng vào sát nách mà đá trái mà thúcgối vào bụng và hông thuyền” để đội thuyền lên, để lật ngửa mình thuyền giữa vang trờiDoc24.vnDoc24.vnthác réo. Các luồng sóng thì thi nhau đánh hồi lùng, đánh đòn tỉa, đánh đòn âm vào chỗdễ tổn thương nhất của con người. Sẽ tốn khá giấy mực nếu muốn kể hết ra đây tất cả cáikhối lượng hùng hậu các từ ngữ mà Nguyễn Tuân đã chở về từ bên nhà võ mà hào phóngvóc tung ra trên các trang văn. Vậy mà đối địch lại, ông đò có những gì? Một chiếcthuyền mỏng manh, trên đó, con người thật nhỏ bé biết bao giữa luồng thác đang giận dữ,hai tay ghì níu lấy mái chèo, đôi chân kẹp chặt vào cuống lái, mặt “méo bệch” hẳn đi do“c nén vết thương ”. Thế nhưng, ba lớp trùng vi thạch trận đầy cửa tử đã không ăn chếtđược một con thuyền đơn độc hết chỗ lùi. Các dũng tướng phá trận ngày xưa, nếu vàođúng cửa sinh và đánh thốc ra đúng cửa sinh là đối phương tan tành thế trận. Ông đò củaNguyễn Tuân cũng thế. Nhà văn như muốn, qua trường hợp ông đò, cùng chúng ta nghiềnngẫm điều triết lí: giữa cái thế giới của độc dữ và nham hiểm, cái thế giới đầy sức mạnhman dại và lập lờ cạm bẫy, con người vẫn đủ khả năng tìm thấy luồng sinh. Người lái đòcủa Nguyễn Tuân không có phép màu để so sánh với sức lực của Thủy Tinh nhưng ông“đã nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá” Và cái kinh nghiệm đò giang sôngnước, lên thác xuống ghềnh đã khiến ông đò dù trong tay chỉ có cây chèo vẫn có thể pháthành, vượt ải như một chiến trường bách thắng trong sự nghiệp đấu tranh chống lại thiênnhiên khắc nghiệt.Một cảm hứng hào hùng đã khiến ngòi bút của Nguyễn Tuân miêu tả cuộc vượt thácsông Đà vẫn diễn ra thường nhật thành một trận đánh biến ảo, hấp dẫn, một khúc hát cangợi chiến công của một bậc anh hùng, có quá lớn, có đáng ngạc nhiên chăng, nhất là ởmột nhà văn vốn có tiếng là kêu bạc? Là một nhà văn vốn cầu kì, tỉ mỉ, tường tận trongquan sát và miêu tả sự vật hiện tượng, con người vậy mà đây Nguyễn Tuân chẳng cómột dòng nào nói về tên tuổi, gia cảnh của ông đò. Thủ pháp vô danh hóa đã giúp nhà vănkhẳng định: một đất nước lắm sông nhiều suối, lắm thác nhiều ghềnh thì những ngườilái đò tài hoa, nghệ sĩ như ông đò trên sông Đà là phổ biến. Ông ca ngợi lao động, ca ngợic người theo cách riêng của mình làm cho hai tiếng “Con Người” vang lên kiêu hãnh biếtbao!Với “Người lái đò sông Đà”, Nguyễn Tuân không chỉ thể hiện tài hoa thể loại tùybút mà còn thể hiện nét mới trong phong cách nghệ thuật của ông: nhân vật tài hoa, nghệDoc24.vnDoc24.vnsĩ không phải là những con người hiếm hoi, cô độc, lạc lõng giữa cuộc đời mà đó chính lànhân vật vô danh. Chủ nghĩa anh hùng cách mạng không chỉ có nơi chiến trường mà cóở ngay trong những người dân bình thường hằng ngày phải vật lộn với thiên nhiên hungdữ để mưu sinh. Chính họ đã viết nên thiên anh hùng ca của cuộc sống.Doc24.vnTrên đây chỉ là phần trích dẫn 10 trang đầu của tài liệu và có thế hiển thị lỗi font, bạn muốn xem đầyđủ tài liệu gốc thì ấn vào nút Tải về phía dưới.