Kĩ thuật cấp cứu và chuyển thương

I. CẦM MÁU TẠM THỜI 1. Mục đích.- Nhanh chóng làm ngừng chảy máubằng các biện pháp đơn giản.- Hạn chế đến mức thấp nhất sự mấtmáu.- Góp phần cứu sống nạn nhân, tránhcác tai biến nguy hiểm.2. Nguyên tắc cầm máu tạm thời- Khẩn trương nhanh chống làm ngừngchảy máu- Phải xử lý đúng chỉ định theo tính chấtcủa vết thương- Đúng qui trình kỹ thuật3. Phân biệt các loại chảy máu- Chảy máu mao mạch: Máu đỏ thẫm,thấm tại vết thương, lượng máu ít, cóthể tự cầm.- Chảy máu tĩnh mạch vừa và nhỏ: Máuđỏ thẫm, chảy ri rỉ tại vết thương, lượngmáu vừa phải, có thể tự cầm.- Chảy máu động mạch: Máu đỏ tươi,chảy thành tia, lượng máu nhiều, khôngtự cầm.4. Các biện pháp cầm máu tạm thời a. Ấn động mạch Dùng các ngón tay (ngón cái hoặccác ngón khác) ấn đè trên đường đi củađộng mạch làm động mạch bị ép chặtgiữa ngón tay ấn và nền xương, máungừng chảy ngay tức khắc. Ấn đọngmạch có tác dung cầm máu nhanh, ítgây đau và không gây tai biến nguyhiểm cho người bị thương, nhưng đòihỏi người làm phải nắm chắc kiến thứcgiải phẩu về đường đi của động mạch.Ấn động mạch không giữ được lâuvì mỏi tay ấn, do vậy chỉ là biện phápcầm máu tức thời, sau đó phải thay thếbằng các biện pháp khác.Một số điểm để ấn động mạch trên cơthể:- Ấn động mạch trụ và quay cổ tay:Khi chảy máu nhiều bàn tay, dùngngón cái ấn vào động mạch trụ và quayở phía trên cổ tay, cách bờ trong và bờngoài cẳng tay 1,5cm. Ấn động mạch cánh tay mặt trongcánh tay: Khi chảy máu nhiều cẳngtay, cánh tay, dùng ngón cái hoặc bốnngốn ấn mạnh vào mặt trong cánh tay ởphía trên vết thương. Nếu vết thương ởcao, ấn sâu vào động mạch nách đỉnhhố nách.- Ấn động mạch dưới đòn hõmxương đòn: Khi chảy máu nhiều hốnách, dùng ngón cái ấn mạnh và sâu ởhố trên đòn sát giữa bờ sau xương đònlàm động mạch bị ép chặt vào xươngsườn, máu sẽ ngưng chảy. b. Gấp chi tối đa Gấp chi tối đa là biện pháp cầm máuđơn giản, mọi người đều có thể tự làmđược. Khi chi bị gấp mạnh, các mạchmáu cũng bị gấp và bị đè ép bởi cáckhối cơ bao quanh làm cho máu ngưngchảy. Gấp chi tối đa cũng chỉ là biện pháptạm thời vì không giữ được lâu. Trườnghợp có gãy xương kèm theo tì khôngthực hiện được gấp chi tối đa. Gấp cẳng tay vào cánh tay: Khi chảymáu nhiều bàn tay và cẳng tay, phảigấp ngay thật mạnh cẳng tay vào cánhtay, máu ngưng chảy.Khi cần giữ lâu để chuyển người bịthương về các tuyển cứu chữa, cần cốđịnh tư thế gấp bằng một vài vòng băngghì chặt cổ tay vào phần trên cánh tay. Gấp cánh tay vào thân người có conchèn: Khi chảy máu nhiều do tổnthương động mạch cánh tay, lấy ngaymột khúc gỗ tròn đường kính 5-10cm,hay cuộn băng hoặc bất cứ vật rắn nàotương tự kẹp chặt vào nách phía trênchổ chảy máu, rồi cố định cánh tay vàothân người bằng một vài vòng băng,máu ngưng chảy. c. Băng ép Là phương pháp băng vết thươngvới các vòng băng xiết tương đối chặt đèép mạnh vào bộ phận tổn thương tạođiều kiện cho việc nhanh chóng cho việchình thành các cục máu làm cho máungưng chảy ra ngoài. Cách tiến hành băng ép:- Đặt một lớp gạc và bông hút phủkính vết thương. Đặt một lớp băng mỡ dày phủ trênlớp bông gạc. Băng theo kiểu vòng xoắn hoặc số 8(nên dùng loại băng thun vì băng này cótính chun giản tốt) d. Băng chèn Bằng chèn cũng là kiểu đè ép nhưấn động mạch, nhưng không phải bằngngón tay mà bằng một vật cứng tròn,nhẵn không sắc cạnh, gọi là con chèn,con chèn được dặt vào vị trí trên đườngđi của động mạch, càng sát vết thươngcàng tốt, sau đó cố định con chèn bằngnhiều vòng băng xiết tương đối chặt.Các vị trí có thể băng chèn tương tự nhưvị trí ấn động mạch.e. Băng nút Băng nút là cách băng ép, có dùngthêm bấc gạc đã diệt khuẩn, nhét chặtvào miệng vết thương tạo thành cái nútđể cầm máu.Nút càng chặt làm tăng sức đè ép vàocác mạch máu, tác dụng cầm máu càngtốt.f. Ga rô Ga rô là biện pháp cầm máu tạm thờibằng sợ dây cao su xoắn chặt vào đoạnchi làm ngăn sự lưu thông máu từ phíatrên xuống phía dưới của chi, máu sẽkhông chảy ra miệng vết thương. Do sự ngưng lưu thông máu trongthời gian nhất định (khoảng 60 90phút) rất dễ xảy ra tai biến nguy hiểm.Vì vậy phải cân nhắc kĩ lưỡng trước khiquyết định ga rô trong trường hợp cácvết thương có chảy máu. Chỉ định ga rô: Ga rô được phéplàm trong những trường hợp sau đây: Vết thương chi chảy máu ạt,phụt thành tia và trào mạnh qua miệngvết thương. Vết thương bị cắt cụt tự nhiên. Vết thương phần mềm hoặc gãyxương có kèm theo tổn thương độngmạch đã cầm máu bằng các biện pháptạm thời khác không có hiệu quả. Bị rắn độc cắn, nhằm ngăn cảnchất độc xâm nhập vào cơ thể.- Nguyên tắc ga rô:+ Phải đặt ga rô ngay sát phía sauvết thương và để lộ ra ngoài để dễ nhậnra. Tuyệt đối không để che lấp ga rô. Người bị đặt ga rô phải đượcnhanh chóng chuyển về các tuyến cứuchữa; trên đường vận chuyển cứ giờphải nới ga rô lần, không để ga rô lâuquá 3-4 giờ. Có phiếu ghi rõ: Họ tên, địa chỉngười bị ga rô, thời gian bắt đầu ga rô,thời gian nới ga rô lần 1, lần 2,...Họ tên,địa chỉ người ga rô,... để giúp tuyến trêntheo dõi và xử trí. Có kí hiệu bằng vải đỏ cài vào túiáo bên trái của nạn nhân. Cách ga rô: Dây ga rô thường dùngsợ dây cao su to bản (3 4cm) mỏng vàtác dụng đàn hồi tốt. Trường hợp khẩncấp có thể sử dụng bất kì loại dây nàokhác như: Băng cuôn, dây cao su tròn,quai dép,... để ga rô. Thứ tự ga rô như sau: Ấn động mạch phía trên vết thương. Lót vại gạc chổ định ga rô. Đặt dây ga rô rồi từ từ xoắn, vừaxoắn vừa bỏ tay ấn động mạch ra, theodõi không thấy máu chảy vết thươnglà được. Băng vết thương và làm các thủ tụchành chính.- Ấn động mạch- Gấp chi tối đa- Băng ép,- Băng nút- Băng chèn- Ga rôII. CỐ ĐỊNH TẠM THỜI XƯƠNGGÃY 1. Tổn thương gãy xươngTrên đây chỉ là phần trích dẫn 10 trang đầu của tài liệu và có thế hiển thị lỗi font, bạn muốn xem đầyđủ tài liệu gốc thì ấn vào nút Tải về phía dưới.