BÀI 60: CƠ QUAN SINH DỤC NAM

I. Lý thuyết

1. Các bộ phận của cơ quan sinh dục nam

- Nơi sản xuất tinh trùng là tinh hoàn. Nằm phía trên mỗi tinh hoàn là mào tinh đó là nơi tinh trùng tiếp tục hoàn thiện về cấu tạo. Tinh hoàn nằm trong bìu ở phía ngoài cơ thể tạo điều kiện nhiệt độ thích hợp cho sự sinh sản tinh trùng (khoảng 33 – 340C). Tinh trùng từ mào tinh hoàn sẽ theo ống dẫn tinh đến chứa tại túi tinh.

- Ở túi tinh, tinh trùng tiếp tục được nuôi dưỡng nhờ chất dịch giàu glucose do thành túi tiết ra. Tinh trùng từ túi tinh được hòa vào dịch từ tuyến tiền liệt tiết ra, tạo thành tinh dịch để phóng ra ngoài qua ống đái khi phóng tinh.

- Bộ phận sinh dục còn 2 tuyến nhỏ nằm hai bên gốc ống đái tiết ra dịch nhờn làm giảm ma sát trong quan hệ tình dục và dọn đường cho tinh trùng đi qua là tuyến hành (tuyến Côpơ)

* Kết luận: Các bộ phận của tuyến sinh dục nam và vai trò

- Tinh hoàn: tạo ra tinh trùng

- Mào tinh: nơi hoàn thiện cấu tạo tinh trùng

- Ống dẫn tinh: dẫn tinh trùng đến túi tinh

- Túi tinh: nơi chứa tinh trùng

- Dương vật: đưa tinh trùng ra ngoài

- Tuyến tiền liệt, tuyến hành: nơi tiết chất nhờn làm giảm ma sát khi quan hệ tình dục

+ Đường đi của tinh trùng

Tinh trùng đi từ mào tinh theo ống dẫn tinh đến túi tinh và được phóng ra ngoài nhờ ống đái.

2. Tinh hoàn và tinh trùng

- Tinh hoàn là một bộ phận quan trọng của cơ quan sinh dục nam sản xuất tinh trùng bắt đầu từ tuổi dậy thì.

- Đặc điểm của tinh trùng:

+ Thường rất nhỏ và dài

+ Gồm: đầu, cổ và đuôi dài

+ Di chuyển nhờ đuôi

- Có 2 loại tinh trùng:

+ Tinh trùng X: lớn hơn và có sức sống cao hơn tinh trùng Y

+ Tinh trùng Y: nhỏ nhẹ sức chịu đựng kém dễ bị chết

- Khi tinh dịch được đưa vào âm đạo, tinh trùng có thể di chuyển vào tử cung rồi vào ống dẫn trứng.

- Mỗi lần phóng tinh có tơi 200 – 300 triệu tinh trùng

- Tinh trùng có khả năng sống trong cơ quan sinh dục nữ từ 3 – 4 ngày.

II. Hướng dẫn trả lời câu hỏi SGK

Chọn chức năng thích hợp ở cột bên phải (kí hiệu a, b, c ...) điền vào ô trống tương ứng với mỗi bộ phận của cơ quan sinh dục nam ở cột bên trái (kí hiệu 1, 2, 3 ...) ở bảng 60

Bảng 60. Chức năng mỗi bộ phận trong cơ quan sinh dục nam

Cơ quan

Chức năng

1. Tinh hoàn 2. Mào tinh 3. Bìu 4. Ống dẫn tinh 5. Túi tinh 6. Tuyến tiền liệt 6. Ống đài 8. Tuyến hành

a. Tiết dịch hòa với tinh tinh trùng từ túi tinh chuyển ra để tạo thành tinh dịch  b. Nơi nước tiểu và tinh dịch đi qua c. Nơi sản xuất tinh trùng d. Tiết dịch để trung hòa lượng axit trong ống đái, chuẩn bị cho tinh phóng qua, đồng thời làm giảm ma sát trong quan hệ tình dục e. Nơi chứa và nuôi dưỡng tinh trùng g. Nơi tinh trùng tiếp tục phát triển và hoàn thiện về cấu tạo h. Dẫn tinh trùng từ tinh hoàn đến túi tinh i. Bảo đảm nhiệt độ thích hợp cho quá trình sinh tinh

Hướng dẫn trả lời:

1 - c; 2 - g; 3 - i; 4 - h; 5 - e; 6 - a; 7 - b; 8 - d

 

 

Bài tập

• Câu 1 (SGK trang 189)