Bài 2. Cấu tạo cơ thể người
BÀI 2: CẤU TẠO CƠ THỂ NGƯỜI
I. Cấu tạo
1. Các phần cơ thể
- - Cơ thể người chia làm 3 phần: đầu, thân và chi.
- Các khoang của cơ thể: khoang ngực và khoang bụng được ngăn cách với nhau bằng cơ hoành.
2. Các hệ cơ quan
- Hệ cơ quan gồm các cơ quan cùng phối hợp hoạt động thực hiện một chức năng nhất định của cơ thể.
- Cơ thể chúng ta gồm nhiều hệ cơ quan như: hệ vận động, hệ tiêu hóa, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp, hệ bài tiết và hệ thần kinh.
Thành phần, chức năng của các hệ cơ quan
Hệ cơ quan |
Các cơ quan trong từng hệ cơ quan |
Chức năng của hệ cơ quan |
Hệ vận động |
Cơ và xương |
Vận động và di chuyển |
Hệ tiêu hóa |
Miệng, ống tiêu hóa và tuyến tiêu hóa |
Tiếp nhận và biến đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng để cung cấp cho cơ thể và thải chất thừa ra ngoài. |
Hệ tuần hoàn |
Tim và hệ mạch |
Vận chuyển chất dinh dưỡng, oxi tới các tế bào và vận chuyển các chất thải, CO2 từ tế bào tới cơ quan bài tiết. |
Hệ hô hấp |
Đường dẫn khí (mũi, họng, thanh quản, khí quản, phế quản) và hai lá phổi |
Thực hiện trao đổi khí O2, CO2 giữa cơ thể với môi trường |
Hệ bài tiết |
Thận, ống dẫn nước tiểu và bóng đái |
Lọc từ máu các chất thải để thải ra ngoài (bài tiết nước tiểu) |
Hệ thần kinh |
Não, tuỷ sống, dây thần kinh và hạch thần kinh |
Điều hoà, điều khiển hoạt động của các cơ quan trong cơ thể, đảm bảo sự thích ứng của cơ thể trước những thay đổi của môi trường. |
- Ngoài các hệ cơ quan trên, cơ thể còn có: lớp da bao bọc và bảo vệ cơ thể, các giác quan, hệ nội tiết và hệ sinh dục.
II. Sự phối hợp hoạt động của các hệ cơ quan
- Các hệ cơ quan trong cơ thể có sự hoạt động phối hợp chặt chẽ với nhau.
- Ví dụ: Khi chạy, hệ vận động làm việc với cường độ lớn. Lúc đó, các hệ cơ quan khác cũng tăng cường hoạt động: tim đập nhanh và mạnh hơn, mạch máu dãn, thở nhanh và sâu hơn, mồ hôi tiết nhiều hơn … các hệ cơ quan trong cơ thể có sự phối hợp hoạt động.
- - Các cơ quan trong cơ thể là một khối thống nhất, có sự phối hợp với nhau, cùng thực hiện chức năng sống. Sự phối hợp đó được điều khiển bởi hệ thần kinh và hệ bài tiết.
III. Hướng dẫn trả lời câu hỏi SGK
Câu 1: Cơ thể người gồm mấy phần, là những phần nào? Phần thân chứa những cơ quan nào ?
Hướng dẫn trả lời :
Cơ thể người gồm 3 phần : đầu, thân và chi (chân, tay)
- Đầu gồm bộ não và các giác quan (tai, mắt, mũi, lưỡi), miệng
- Thân gồm :
+ Khoang ngực chứa tim phổi
+ Khoang bụng chứa dạ dày, ruột non, ruột già, hậu môn, gan, tụy, thận, bọng đái
- Chi : chân, tay
Câu 2: Bằng một ví dụ, em hãy phân tích vai trò của hệ thần kinh trong sự điều hòa hoạt động của hệ cơ quan trong cơ thể?
Hướng dẫn trả lời:
Khi chạy thể dục, hệ vận động làm việc với cường độ lớn, lúc đó các hệ cơ quan khác cũng tăng cường hoạt động, tim đập nhanh và mạnh hơn. Mạch máu dãn (hệ tuần hoàn), thở nhanh và sâu (hệ hô hấp), mồ hôi tiết ra nhiều (hệ bài tiết),.... Điều đó chứng tỏ các hệ cơ quan trong cơ thể có sự phối hợp hoạt động.
IV. Câu hỏi ôn tập
Câu 1: Tại sao khi chỉ bị đau một bộ phận nào đó trong cơ thể nhưng ta vẫn thấy toàn cơ thể bị ảnh hưởng?
Câu 2: Sự phối hợp hoạt động của cơ quan trong cơ thể được thể hiện như thế nào? Hãy lấy một ví dụ (khác SGK) và phân tích.