Cộng đồng chia sẻ tri thức Lib24.vn

Bài 19: Từ trường

Lý thuyết
Mục lục
* * * * *

Câu C1 trang 118 SGK Vật lý 11

Vật liệu nào sau đây không thể làm nam châm?

A. Sắt non.

B. Đồng ôxít .

C. Sắt ôxít.

D. Mangan ôxít.

Hướng dẫn giải

Ta có, các vật liệu dùng để làm nam châm thường là các chất (hoặc hợp chất của chúng): Sắt, niken, coban, mangan, gađôlinium, disprôsium

=> Trong các vật liệu trên, vật liệu không thể làm nam châm là đồng ôxít.

=> Chọn phương án B

Câu C2 trang 119 SGK Vật lý 11

Một thanh nam châm M được giữ thăng bằng nằm ngang bằng một sợi dây thẳng đứng đi qua trọng tâm của nó (hình 19.2). Người quan sát cầm một thanh nam châm thứ hai, không được đụng vào thanh nam châm M. Hỏi phải đặt thanh nam châm thứ hai như thế nào để cực Bắc của thanh nam châm M:

a) Đi lên?

b) Đi xuống?

c) Chuyển động theo đường tròn trong mặt phẳng nằm ngang?

Hướng dẫn giải

a) Đặt cực bắc (N) của nam châm thứ hai ở phía dưới cực bắc của nam châm M (hay đặt cực nam (S) của nam châm thứ hai ở phía trên cực bắc của nam châm M như hình 19.2a)

b) Đặt cực bắc (N) của nam châm thứ hai ở phía trên cực bắc của nam châm M (hay đặt cực nam (S) của nam châm thứ hai ở phía dưới cực bắc của nam châm M như hình 19.2b)

c) Đặt nam châm thứ hai trong cùng mặt phẳng của nam châm M sao cho cực N của nam châm thứ hai ở gần nam châm M và dịch chuyển nam châm thứ hai xung quanh dây treo nam châm M.

Câu C3 trang 123 SGK Vật lý 11

Xác định chiều dòng điện chạy trong vòng tròn ( C) ở Hình 19.10. Cho biết đường sức từ có chiều hướng về phía trước mặt phẳng chứa vòng tròn ( C).

Hướng dẫn giải

Áp dụng quy tắc nắm tay phải: Để bàn tay phải sao cho ngón cái nằm dọc theo dây dẫn và chỉ theo chiều dòng điện, khi đó các ngón kia khum lại cho ta chiều của các đường sức từ.

Ta suy ra dòng điện chạy trong vòng tròn ( C) ngược chiều kim đồng hồ.

Bài 1 trang 124 SGK Vật lí 11

Phát biểu định nghĩa từ trường.

Hướng dẫn giải

Từ trường là một dạng vật chất, mà biểu hiện cụ thể là sự xuất hiện lực từ tác dụng lên một nam châm hay một dòng điện đặt trong khoảng không gian có từ trường.

Bài 2 trang 124 SGK Vật lí 11

Phát biểu định nghĩa đường sức từ.

Hướng dẫn giải

Đường sức từ là nhừng đường cong vẽ ở trong không gian có từ trường, sao cho tiếp tuyến tại mỗi điểm có hướng trùng với hướng của từ trường tại điểm đó.

Quy ước: Chiều của đường sức từ tại một điểm là chiều của từ trường tại điểm đó.

Bài 3 trang 124 SGK Vật lí 11

So sánh các tính chất của đường sức điện và đường sức từ.

Hướng dẫn giải

- Giống nhau về hình thức:

+ Qua mồi điểm trong không gian chỉ vẽ được một đường sức từ. Đối với điện trường, qua mỗi điểm trong điện trường có một đường sức điện và chỉ một mà thôi.

+ Quy ước vẽ các đường sức từ sao cho chỗ nào từ trường mạnh thì các đường sức từ dày và chồ nào từ trường yếu thì các đường sức từ thưa. Đôi với điện trường, ở chỗ cường độ điện trường lớn thì các đường sức điện sè mau (dày), còn ở chỗ cường độ điện trường nhỏ thì các đường sức điện sẽ thưa.  

- Khác nhau:

Bài 4 trang 124 SGK Vật lí 11

So sánh bản chất của điện trường và từ trường.

Hướng dẫn giải

Bài 5 trang 124 SGK Vật lí 11

Phát biểu nào sau đây là sai? 

Lực từ là lực tương tác

A. Giữa hai nam châm.

B. Giữa hai điện tích đứng yên.

C. Giữa hai dòng điện.

D. Giữa một nam châm và một dòng điện.

Hướng dẫn giải

Phương án A, C, D - đúng

Phương án B - sai vì: Lực tương tác giữa hai điện tích đứng yên là lực điện.

=> Chọn phương án B

Bài 6 trang 124 SGK Vật lí 11

Phát biểu nào sau đây là đúng?

Từ trường không tương tác với

A. Các điện tích chuyển động.

B. Các điện tích đứng yên.

C. Nam châm đứng yên.

D. Nam châm chuyển động.

Hướng dẫn giải

Ta có: Từ trường là một dạng vật chất, mà biểu hiện cụ thể là sự xuất hiện lực từ tác dụng lên một nam châm hay một dòng điện (dòng các hạt mang điện chuyển động) đặt trong khoảng không gian có từ trường

A, C, D - đúng 

B - sai vì: Từ trường không tác dụng lực (tương tác) với các điện tích đứng yên.

=> Chọn đáp án B.

Bài 7 trang 124 SGK Vật lí 11

Đặt một kim nam châm nhỏ trên mặt phẳng vuông góc với một dòng điện thẳng. Khi cân bằng kim nam châm đó sẽ nằm theo hướng nào ?

Hướng dẫn giải

Khi cân bằng, kim nam châm nhỏ nằm cân bằng dọc theo hướng một đường sức từ của dòng điện thẳng.

 

Bài 8 trang 124 SGK Vật lí 11

Hai kim nam châm nhỏ đặt xa các dòng điện và các nam châm khác; đường nối hai trọng tâm của chúng nằm theo hướng nam - Bắc. Khi cân bằng, hướng của hai kim nam châm đó sẽ như thế nào ?

Hướng dẫn giải

Nếu từ trường trái đất mạnh hơn từ trường của kim nam châm thì kim nam châm chịu tác dụng của từ trường Trái Đất => Hai kim nam châm sẽ sắp xếp lần lượt theo hướng Nam – Bắc.

Nếu từ trường của trái đất yếu hơn từ trường của kim nam châm: Hai kim nam châm sẽ xếp chồng lên nhau, cực bắc của nam châm này hút cực nam của nam châm kia.

Có thể bạn quan tâm


Có thể bạn quan tâm