Cộng đồng chia sẻ tri thức Lib24.vn

Bài 48. Luyện tập: Rượu etylic, Axit axetic và Chất béo

Lý thuyết
Mục lục
* * * * *

Bài 48.1 Trang 57 Sách bài tập (SBT) Hóa học 9

Có các chất sau :

C2H5OH, CH3COOH, CH3COOC2H5, (C17H35C00)3C3H5.

a)  Những chất nào tan nhiều trong nước ?

b)  Những chất nào có phản ứng thủy phân ?

c)   Những chất nào có thể chuyển đổi trực tiếp cho nhau ?

Hãy viết các phương trình hoá học.

Hướng dẫn giải

a) Các chất tan nhiều trong nước : C2H5OH, CH3COOH.

b) Các chất có phản ứng thuỷ phân :

CH3COOC2H5, (C17H35COO)3C3H5.

c) Các chất chuyển đổi cho nhau theo sơ đồ 

C2H5OH+O2lenCH3COOH+H2O

Bài 48.2 Trang 58 Sách bài tập (SBT) Hóa học 9

Giải thích các hiện tượng sau :

a)  Vào mùa đông, khi rửa bát đĩa có dính nhiều chất béo người ta thường dùng nước nóng.

b)   Sau khi ép lấy dầu từ lạc người ta thường cho hơi nước nóng đi qua bã ép nhiều lần.

Hướng dẫn giải

a, b : Các hiện tượng đó được giải thích dựa trên cơ sở là dầu mỡ ăn ít tan trong nước lạnh, tan nhiều hơn trong nước nóng.

Bài 48.3 Trang 58 Sách bài tập (SBT) Hóa học 9

Một trong các phương pháp sản xuất rượu etylic là lên men tinh bột. Phần còn lại sau khi chưng cất lấy rượu etylic gọi là bỗng rượu. Hãy giải thích tại sao bỗng rượu để trong không khí lại bị chua và khi dùng bỗng rượu để nấu canh thì lại thấy có mùi thơm.

Hướng dẫn giải

Trong bỗng rượu còn một lượng nhỏ rượu (dung dịch rượu loãng). Khi để trong không khí, rượu bị chuyển thành axit axetic. Khi dùng bỗng rượu để nấu canh có một lượng nhỏ axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra etyl axetat có mùi thơm

Bài 48.4 Trang 58 Sách bài tập (SBT) Hóa học 9

Trình bày phương pháp tách các chất ra khỏi nhau từ các hỗn hợp sau :

a)  Rượu etylic và axit axetic.

b)  Axit axetic và etyl axetat

Hướng dẫn giải

a) Cho hỗn hợp tác dụng với CaO, sau đó chưng cất được rượu etylic. Chất rắn không bay hơi cho tác dụng với H2S04, sau đó chưng cất thu được CH3COOH.

b) Cho hỗn hợp tác dụng với CaC03, sau đó chưng cất được etyl axetat.

Chất rắn không bay hơi cho tác dụng với H2S04, sau đó chưng cất thu được CH3COOH.

Bài 48.5 Trang 58 Sách bài tập (SBT) Hóa học 9

Tính năng lượng toả ra khi cơ thể oxi hoá hoàn toàn 15 gam chất béo. Biết 1 gam chất béo khi bị oxi hoá hoàn toàn toả ra năng lượng là 38 kJ.

Hướng dẫn giải

Cứ 1g chất béo khi bị oxi hóa hoàn toàn tỏa ra 38kJ

Vậy 15g chất béo khi bị oxi hóa hoàn toàn tỏa ra x kJ

\(x = {{15.38} \over 1} = 570(kJ)\)

Bài 48.6 Trang 58 Sách bài tập (SBT) Hóa học 9

Cho m gam hỗn hợp A gồm CH3COOH và CH3COOC2H5 tác dụng với dung dịch NaOH 1M thì vừa hết 300ml. Tách lấy toàn bộ lượng rượu etylic tạo ra rồi cho tác dụng với Na thu được 2,24 lít khí H2 (đktc).

a)  Hãy viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra.

b)  Tính thành phần % khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp.

Hướng dẫn giải

Gọi số mol CH3COOH là x

số mol CH3COOC2H5 là y.

Phương trình hoá học của phản ứng giữa axit và este với NaOH :

CH3COOH + NaOH   -------------> CH3COONa + H20

x mol                x mol

CH3COOC2H5 + NaOH  ----------> CH3COONa + C2H5OH

  y mol                      y mol                                              y mol

Số mol NaOH phản ứng là : \(x + y = {{300} \over {1000}} \times 1 = 0,3(mol)\)

Phương trình hoá học của phản ứng giữa rượu etylic với Na :

\(2{C_2}{H_5}OH + 2Na \to 2{C_2}{H_5}ONa + {H_2} \uparrow \)

       y                                                                \({y \over 2}\)      

Ta có \({y \over 2} = {{2,24} \over {22,4}} = 0,1 \to y = 0,2(mol)\)

Thay y = 0,2 vào phương trình x + y = 0,3, ta có :

x = 0,3 - 0,2 = 0,1 (mol).

Vậy khối lượng axit axetic là : 60 x 0,1 = 6 (gam). Khối lượng etyl axetat là : 88 x 0,2 = 17,6 (gam).

Khối lượng hỗn hợp là : 6 + 17,6 = 23,6 (gam).

Vây % khối lương axit axetic = \({6 \over {23,6}} \times 100\%  = 25,42\% \)

% khối lượng etyl axetat là 100% - 25,42% = 74,58%.

Bài 48.7 Trang 58 Sách bài tập (SBT) Hóa học 9

Đốt cháy hoàn toàn 22,2 gam một hỗn hợp gồm este có công thức CH3COOCnH2n+1 và ancol CnH2n+1OH, thu được 44 gam khí C02 và 19,8 gam H20. Hãy xác định công thức phân tử của este và ancol.

Hướng dẫn giải

Phương trình hóa học : CH3COOCnH2n+2+3n+42O2(n+2)CO2+(n+2)H2O

CnH2n+2OH+3n2O2nCO2+(n+1)H2O

Cách 1: Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng :

22,2+mO2=44+19,8mO2=41,6(gam)

Sau phản ứng: mO=4444×32+19,818×16=49,6(gam)

Vậy khối lượng oxi có trong este và ancol là : 49,6 - 41,6 = 8 (gam).

Theo phương trình hoá học khi đốt cháy este thu được nC02 = nH2O còn khi đốt cháy ancol số mol H20 lớn hơn số mol C02.

 nancol=nH2OnCO2=1,11,0=0,1(mol).Vậy khối lượng oxi trong este là : 816.0,1=6,4(gam)neste=6,432=0,2(mol)0,2(n+2)+0,1n=1 

2n+4+n=10n=2

Công thức của este và ancol là CH3COOC2H5 và C2H5OH.

Cách 2 : Gọi số mol của este là x, số mol của ancol là y.

{x(n+2)+yn=1x(n+2)+y(n+1)=1,1y=0,1

Mặt khác, ta có : 

mhỗnhợp= x(14n + 60) + 0,1 (14n + 18) = 22,2

nCO2=x(n+2)+0,1n=1{14nx+1,4n+60x=20,4nx+0,1n+2x=1

=> x= 0,2

Thay vào ta có : 0,2n+0,1n+0,4=1

=> n=2

Có thể bạn quan tâm