Cộng đồng chia sẻ tri thức Lib24.vn

Bài 4: Lễ độ

- KiLỄ ĐỘ

1. Lễ độ là gì?

  Là cách cư xử đúng mực của mỗi người trong khi giao tiếp với người khác, thể hiện sự tôn trọng quý mến của mình đối với người khác 

* Biểu hiện:

- Tôn trọng, hoà nhã, quý mến, niềm nở đối với người khác.

- Biết chào hỏi, thưa gửi, cám ơn, xin lỗi...

* Trái với lễ độ là: Vô lễ, hổn láo, thiếu văn hóa.. 

2. Ý nghĩa:

- Giúp cho quan hệ giữa con người với con người tốt đẹp hơn.

- Góp phần làm cho xã hội văn minh tiến bộ. 

3. Cách rèn luyện:  

- Học hỏi các quy tắc ứng xử, cách cư xử có văn hoá.

- Tự kiểm tra hành vi thái độ của bản thân và có cách điều chỉnh phù hợp.

- Tránh xa và phê phán thái độ vô lễ. 

BÀI TẬP :

1. Hãy đánh dấu x vào ô trống thích hợp

STT Hành vi, thái độ Có lễ độ Thiếu lễ độ
1 Đi xin phép, về chào hỏi x  
2 Nói leo trong giờ học   x
3 Gọi dạ bảo vâng x  
4 Ngồi vắt vẻo trên ghế trước mọi người   x
5 Nhường chỗ ngồi cho người tàn tật trên ôtô x  
6 Nói trống không   x
7 Ngắt lời người khác   x

2. Bạn Thanh có mẹ là giám đốc doanh nghiệp. Một lần đi học về, Thanh rẽ bào cơ quan của mẹ lấy chìa khóa. Khi đi qua cổng, chú bảo vệ gọi Thanh lại và hỏi : "Cháu muốn gặp ai ?". Bạn Thanh dừng lại và trả lời : " Cháu vào chỗ mẹ cháu! Thế chú không biết cháu à ?"

Theo em, tại sao chú bảo vệ lại gọi bạn Thanh lại và hỏi như vây ?

- Em có nhận xét gì về cử chỉ và cách trả lời của bạn Thanh ?

- Nếu em là Thanh thì em sẽ nói như thế nào ?

Trả lời :

Chú bảo vệ gọi bạn Thanh lại và hỏi như vậy là vì :

- Bạn Thanh  vào cổng không chào hỏi và không xin phép chú bảo vệ để vào cổng cơ quan

- Cử chỉ và cách trả lời của bạn Thanh là thiếu lễ phép, nói cộc lốc khi người lới hỏi với thái độ ngông nghênh, coi thường chú bảo vệ

- Nếu em là Thanh, khi vào cổng, em sẽ xuống xe chào chú bảo vệ, sau đó giới thiệu mình, nêu lí do mình đến cơ quan tìm mẹ và xin phép chí bảo vệ cho mình được vào gặp mẹ

3. Em hãy đánh dấu x vào cột mà em cho là đúng

Hành vi, thái độ Có lễ độ Thiếu lễ độ
- Kính thầy yêu bạn x  
- Chỉ tôn trọng người lớn, không tôn trọng người bằng tuổi hoặc kém tuổi   x
- Nói trống không, xấc xược   x
- Luôn miệng nói tục   x
- Nói leo trong lúc cô giáo giảng bài   x
- Biết chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi x  
- Nghỉ học viết đơn xin phép thầy cô giáo x  
- Vào cổng không xuống xe, chào hỏi với người bảo vệ   x
- Nhận quà không cảm ơn    x

4. Em hãy sưu tầm những câu thành ngữ, tục ngữ, ca dao nói về đức tính lễ độ ?

Trả lời :

- Đi hỏi, về chào;

- Gọi dạ bảo vâng

- Học ăn, học nói, học gói, học mở

- Lời chào cao hơn mâm cỗ

- Kính lão đắc thọ

- Lời nói chẳng mất tiền mua

Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau

5. Em hiểu thế nào là "Tiên học lễ, hậu học văn"  ?

Trả lời :

"Tiên học lễ, hậu học văn" tức là phải học đạo đức, học đạo làm người (lễ) trước rồi mới học kiến thức khoa học (văn) sau.

6. Cô giáo trả bài kiểm tra 15 phút cho cả lớp. Bài kiểm tra của Hùng được 2 điềm. Sau khi nhận được bài kiểm tra, Hùng đã xé làm đôi rồi vo trò nén xuống chân bàn.

Theo em, Hùng cư xử như vậy có đúng không ? Vì sao ?

Trả lời :

Hành động vò ném bài kiểm tra đó là biểu hiện của sự không tôn trọng thành quả lao động của mình, không biết tự nhận xét bản thân để tiến bộ mà còn là xúc phạm đến thầy cô giáo. Vì thế, cách ứng xử của Hùng như vậy là sai, thiếu lễ độ và đáng bị phê phán, phê bình

7. Trên đường đi học về, Hải và Huy gặp cụ Xên cùng xóm vừa đi lễ chùa về. Huy đứng bên đường khoanh tay lại : "Dạ cháu chào cụ ạ !". Hải bước lại đứng nghiêm trước mặt cụ Xên và giơ tay lên hô to : "Chào!. Cụ Xên vui vẻ đáp lại : "Chào các cháu ! Các cháu đi học về à ?" . Cụ Xên đi qua rồi, Huy hỏi Hải :" Sao cậu lại chào cụ Xên như vậy ?". Hải cười : "Cụ Xên bị điếc nên mình mới chào như thế, chào hỏi như thế mới đúng phép".

Theo em, cách cư xử của Huy và Hải có thể hiện sự lễ độ hay không ?

Trả lời :

- Hành vi cư xử của Huy lịch sự, đúng mực, lễ phép, thể hiện sự kính trọng đối với người già cả. Huy đã cư xử có lễ độ

- Với lời chào cộc lốc và thái độ thiếu tôn trọng với người già, hành vi của Hải là vô lễ, cần bị phê phán, nhắc nhở

Bài tập

Có thể bạn quan tâm