giáo án sinh học lớp 9

Giáo án: Sinh Năm c: 201ọ 201 9TU 1ẦTi 1ế Ngày so n: 25/8/201ạ 8PH I- DI TRUY VÀ BI DẦ ỊCH NG I- CÁC THÍ NGHI MEN ĐENƯƠ ỦBÀI 1: MEN ĐEN VÀ DI TRUY CỀ ỌI. TIÊUỤ1. Ki th cế ứ- sinh trình bày đích, nhi và nghĩa di truy c.ọ ượ ọ- Hi công lao to và trình bày ph ng pháp phân tích các thể ượ ượ ươ ếh lai Menđen.ệ ủ- Hi và ghi nh thu ng và kí hi trong di truy c.ể ọ2. năngỹ- Rèn năng quan sát và phân tích kênh hình. ỹ- Phát tri duy phân tích so sánh.ể ư3. Thái độ- Xây ng th giác và thói quen môn c.ự ọII. DÙNG CỒ Ọ- GV: Tranh H1.2SGK: các tính tr ng trong thí nghi Menđen ng phả ụ- HS: tr bàiọ ướIII. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CHO HỌC SINHHO NG GV HO NG HSẠ ỦA. HO NG KH NGẠ Ộ1. Ki tra bài cũ:- Hãy nêu nh ng ki th đã trong ch ng trình sinh 8?ữ ươ ọ- GV gi thi ng quát ch ng trình sinh và gi thi quaớ ươ ệch ng Iươ- GV treo bảng phụ tình huống sau:Tính tr ngạ th aơ ủcon th bơ th mơ ẹHình ng taiạHình ng tạ ắHình ng tócạMàu tắMàu da… qu so sánh ng, giáo viên lu n: con ng sinh ra ai cũngừ ườcó nh ng đi gi ng và khác so Nguyên nhân nào mà có đi mữ ểgi ng và khác nhau đó. Các em gi đáp trong bài hôm nayố ượ ả2. Bài i:ớB. HO NG HÌNH THÀNH KI TH IẠ ỚI. Di truy cề ọ1Giáo viên: Thúy Mùi Tr ng THCS Ti Th ngườ ắGiáo án: Sinh Năm c: 201ọ 201 9M tiêu:ụ sinh khái ni di truy và bi cọ ượ ượ ụđích, nghĩa di truy c.ủ ọ- GV cho HS tìm hi thông tin diể ềtruy và bi SGK.ề ụ+ Th nào là di truy n?ế ề+ Th nào là bi ?ế ị+ Di truy và bi bi hi nề ượ ệthông qua quá trình nào?- GV gi thích rõ: bi và di truy nả ềlà hai hi ng trái ng nhauệ ượ ượnh ng ti hành song song và li nư ềv quá trình sinh n.ớ ả- GV cho HS liên thân làm bàiệ ảt SGK. ậ+ Th nào là di truy c? Ngành diế ọtruy có nghĩa gì?ề ọ- GV nh xét hoàn ch nh ki th c.ậ Cá nhân HS SGK.ọ- HS nêu khái ni bi và diệ ịtruy n, hs nh xét sung.ề ổ- HS ng nghe và ti thu ki nắ ếth c.ứ- vài HS trình bàyộ- HS tr i, sungả ổ*K lu n: ậ- Di truy là hi ng truy các tính tr ng tiên cho cácề ượ ổth con cháu.ế ệ- Bi là hi ng con sinh ra khác và khác nhau nhi chiế ượ ềti t.ế- Di truy nghiên ch t, ch tính quy lu hi nề ệt ng di truy và bi .ượ ị- Di truy có vai trò quan tr ng trong ch gi ng, và công nghề ệsinh hi i. ạII. Men đen Ng móng cho di truy cườ ọM tiêu: HS hi và trình bày ph ng pháp nghiên Di truy nụ ượ ươ ềc Menđen: ph ng pháp phân tích các th lai.ủ ươ ệ- GV cho HS ti Menđen SGK.ọ ử- Treo tranh hình 1.2 SGK phóng to lênb ng: iả ỏ+ Menđen đã ti hành lai bao nhiêuếc tính tr ng Hà lan? Đó làặ ậnh ng tính tr ng nào?ữ ạ- GV trong thì tính tr ng màuặ ạs và hình ng men đenắ ượnghiên kĩ nh t.ứ ấ+ Quan sát kĩ tranh hình 1.2 và nêu nh nậxét đi ng tínhề ặtr ng đem lai?ạ+ Vi ng cây Hà Lan nghiênệ ậc có đi gì?ứ ể+ Men đen đã ng ph ng phápử ươnào nghiên di truy n? Nêu cácể ềb ph ng pháp đó? ướ ươ HS to theo dõi.ọ ớ- HS và nêu tên các pồ ặtính tr ngạ- HS quan sát tranh 1.2 và phântích, nêu ng ph aượ ươ ủt ng tính tr ng.ừ ạ- HS nêu đi m. ể- kĩ thông tin SGK, trình bàyọ2Giáo viên: Thúy Mùi Tr ng THCS Ti Th ngườ ắGiáo án: Sinh Năm c: 201ọ 201 9- GV: tr Menđen, nhi nhà khoaướ ềh đã th hi các phép lai trên uọ ậHà Lan nh ng không thành công.ưMenđen có đi m: ch ngư ượthu ch ng, có vòng ng n, lai 1ầ ắđ tính tr ng ng ph n, thíế ươ ảnghi đi nhi n, dùngệ ầtoán th ng kê lý qu .ố dung ph ngượ ươpháp phân tích các th lai.ế ệ- vài HS phát bi u, sung.ể ổ- HS ng nghe GV gi thi u.ắ ệ*K lu n: ậ- Ph ng pháp phân tích các th lai Menđen (SGK).ươ ủIII. thu ng và kí hi Di truy cộ ọM tiêuụ HS c, ghi nh thu ng và kí hi u.ắ ượ ệ- GV ng HS nghiên sướ ốthu ng .ậ ữ- Yêu HS thêm VD minh hoầ ạcho ng thu ng .ừ ữ+ Cho HS vào tranh VD thự ểthu ng tính tr ng hình thái và uậ ất o?ạ- GV gi thi kí hi u.ớ ệ- GV nêu cách vi công th lai: mế ẹth ng vi bên trái x, th ngườ ườvi bên ph i. P: .ế HS thu nh thông tin, ghi nhậ ớki th c.ế ứ- HS VD th minh ho .ấ ạ- HS ghi nh ki th c, chuy nớ ểthông tin vào .ởK lu n: ậ1. thu ng :ộ ữ+ Tính tr ngạ+ tính tr ng ng ph nặ ươ ả+ Nhân di truy nố ề+ Gi ng (dòng) thu ch ng.ố ủ2. kí hi uộ ệP: xu phátặ ấx: Kí hi phép laiệG: Giao giao c: ự giao cái ửF: Th con (Fế ệ1 th th nh t; Fế ấ2 th th hai)ế C. HO NG LUY PẠ Ậ- ví các tính tr ng ng minh cho khái ni m: tínhấ ườ ặtr ng ng ph n?ạ ươ ảD. HO NG NGẠ Ụ- thân em có đi nào ch ng là di truy và đi mả ểnào là bi ?ế ịE HO NG TÌM TÒI NGẠ Ộ- Tìm hi “Em có bi t”.ể ếIV. DÒẶ- bài và tr câu 1,2,3/tr7/SGK.ọ ỏ3Giáo viên: Thúy Mùi Tr ng THCS Ti Th ngườ ắGiáo án: Sinh Năm c: 201ọ 201 9- ng tr/8 vào bài p.ẻ ậ- tr bài 2.ọ ướ TU 1ẦTi 2ế Ngày so n: 25/8/201ạ 8Bài 2: LAI TÍNH TR NGỘ ẠI. TIÊUỤ1.Ki th cế ứ- sinh trình bày và phân tích thí nghi lai tính tr ng aọ ượ ủMenđen.- Hi và ghi nh các khái ni ki hình, ki gen, th ng p, th dể ịh p.ợ- Hi và phát bi dung quy lu phân li.ể ượ ậ- Gi thích qu thí nghi theo quan đi Menđen.ả ượ ủ2. Kĩ năng- Rèn kĩ năng phân tích li và kênh hình.ố ệ3.Thái độ- ng ni tin vào khoa khi nghiên tính quy lu hi ngủ ựơdi truy n.ềII. DÙNG CỒ Ọ- GV: Tranh H2.2SGK: di truy màu hoa Hà Lanơ Tranh H2.3SGK: gi thích qu thí nghi lai tínhơ ặtr ng Menđen; ng phạ ụ- HS: tr bàiọ ướIII. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CHO HỌC SINHHO NG GV HO NG HSẠ ỦA. HO NG KH NGẠ Ộ1. Ki tra bài cũ ể- Nêu dung ph ng pháp phân tích các th lai Menđen?ộ ươ ủ2. Bài i: ớGV: Bằng phân tích thế hệ lai, Menđen rút ra các quy luật ditruyền, đó là quy luật gì? Chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài hômnay.B. HO NG HÌNH THÀNH KI TH IẠ ỚI. Thí nghi Menđenệ ủM tiêu:ụ sinh hi và trình bày thí nghi lai tính tr ngọ ượ ạc Menđen, phát bi dung quy lu phân li.ủ ượ ậ- GV ng HS quan sát 2.1ướ ẫSKG và gi thi th ph nớ ấnhân trên hoa Hà Lan.ạ ậ+ Vì sao ph nh ra kh bông?ả ỏ+ Đây là th ph hay giao ph n?ự ấ- GV gi thi qu thí nghi ởb ng 2:ả HS quan sát hình, và ghi nh cáchớti hành.ế- HS tr i, sung.ả ổ4Giáo viên: Thúy Mùi Tr ng THCS Ti Th ngườ ắGiáo án: Sinh Năm c: 201ọ 201 9+ ki hình Fỉ ể2 tínhở ặtr ng?ạ+ sao tính tr ng có tạ ỉl ki hình gi ng nhau? (Pt/c, tínhệ ốtr ng tr là tr hoàn toàn)ạ ộ- GV ng sinh cách xácướ ọđ nh các tính tr ng.ị ạ- GV treo tranh 2.2 SGK, yêu uầHS quan sát, xác nh màu hoa nào làịtính tr ng tr i, màu hoa nào là tínhạ ộtr ng n: ặ+ Nh xét ki hình Fậ ở1 ?+ Xác nh ki hình Fị ở2 trongt ng tr ng p?ừ ợ- GV nh nh thay gi ngấ ốlàm và làm thì qu phép laiố ảv không thay i.ẫ ổ- Yêu HS làm bài đi tầ ừSGK trang 9.- GV nh xét lu nậ HS xác nh lị ệ+ Ki hình Fể1 ng tính tínhồ ềtr ng tr i.ạ ộ+ F2 tr i: nộ ặ- ch đi vào chự ỗtr ng:ố1. ng tínhồ2. tr i: nộ ặ- vài em to.ộ ọ*K lu n: ậa. Thí nghi m:ệ- Lai gi ng Hà Lan khác nhau tính tr ng thu ch ng ngố ươph nảVD: P: Hoa Hoa tr ngỏ ắF1 Hoa đỏF2 hoa hoa tr ngỏ ắb. qu thí nghi m:ế Khi lai hai th khác nhau tính tr ng thu ch ng ngơ ươph thì Fả1 ng tính tính tr ng ho Fồ ẹ2 có phân li theo lự ệtrung bình tr i: n.ộ ặc. Các khái ni m:ệ- Ki hình là các tính tr ng th .ể ể- Tính tr ng tr là tính tr ng bi hi Fạ ở1 .- Tính tr ng là tính tr ng Fạ ế2 bi hi n.ớ ượ ệII. Menđen gi thích qu thí nghi mả ệM tiêu:ụ HS gi thích qu thí nghi theo quan ni aả ượ ủMenđen.- GV treo tranh 2.3 SGK, yêu uầHS quan sát. GV gi thích quan ni ng th iả ươ ờvà quan ni Menđen ng th iệ ờs ng 2.3 gi thích.ử HS quan sát hình, ghi nh ki nớ ếth c:ứ+ Nhân di truy quy nh tínhố ịtr ng tr (hoa ).ạ ỏ+ Nhân di truy quy nh tínhố ịtr ng tr (hoa tr ng).ạ ắ+ Trong bào sinh ng, nhân tế ưỡ ố5Giáo viên: Thúy Mùi Tr ng THCS Ti Th ngườ ắGiáo án: Sinh Năm c: 201ọ 201 9+ Do đâu các cây Fấ ả1 choềhoa ?ỏ+ Hãy quan sát 2.3 và cho bi t: lế ệcác lo giao Fạ ở1 và các lo iỉ ạh Fợ ử2 ?+ sao Fạ2 có hoa 1ạ ỏhoa tr ng?ắ- GV nêu rõ: khi F1 hình thành giao ,ửm nhân di truy trong nhânỗ ặt di truy phân li giao vàố ửgi nguyên ch mà khôngữ ủhoà vào nhau nên Fẫ2 ra:ạ 1AA:2Aa: 1aatrong đó AA và Aa cho ki hình hoaểđ còn aa cho ki hình hoa tr ng.ỏ ắ- Hãy phát bi dung quy lu tể ậphân li trong quá trình phát sinh giaot ?ử di truy thành ng p:ề ặCây hoa thu ch ng nhânỏ ặt di truy là AA, cây hoa tr ngố ắthu ch ng nhân di truy nầ ềlà aa.- Trong quá trình phát sinh giao :ử+ Cây hoa thu ch ng cho 1ỏ ủlo giao Aạ ử+ Cây hoa tr ng thu ch ng cho 1ắ ủlo giao là a.ạ ử- FỞ1 nhân di truy át nênố ềtính tr ng bi hi n.ạ ượ ệ- Quan sát 2.3 th lu nhóm xácả ậđ nh c:ị ượGF1 1A: 1a+ Fỉ ử21AA: 2Aa: 1aa+ Vì Aa bi hi ki hìnhợ ểgi ng AA.ố- HS phát bi uể*K lu n: Theo Menđen:- tính tr ng do nhân di truy quy nh (sau này là gen).ỗ ọ- Trong quá trình phát sinh giao có phân li nhân di truy nử ề- Các nhân di truy trong th tinh.ố ụ* Quy lu phân li: Trong quá trính phát sinh giao nhân di truy nậ ềtrong nhân di truy phân li giao và gi nguyên ch tặ ấnh th thu ch ng P.ư ủC. HO NG LUY PẠ Ậ- Gi thích qu thí nghi trên Hà Lan Men đen?ả ủD. HO NG NGẠ GV ng HS vi giao tìm lo ki gen, ki hình và ki uướ ềgen, ki hình phép lai:ể ộ- GV treo ng ph bài p:ả ậBài 1: Cho quy nh cây cao tr hoàn toàn so quy nh cây th p. Xácị ấđ nh lo ki gen, ki hình, ki gen, ki hình phép lai sau:ị Aa Aa GV ng n: xác nh giao sau đó ti hành ng tìm con:ướ Giao tử: bố mẹ đều cho giao tử và a6Giáo viên: Thúy Mùi Tr ng THCS Ti Th ngườ ắGiáo án: Sinh Năm c: 201ọ 201 9A aA AA Aaa Aa aa con có ki gen: AA, Aa, aa 1AA: 2Aa: 1aaậ ki hình: cây cao (AA, Aa) cây th (aa) cây cao: cây th ấBài 2: Cho quy nh hoa tr hoàn toàn so quy nh hoa tr ng. Xácị ắđ nh lo ki gen, ki hình, ki gen, ki hình phép lai sau:ị Aa aa Giao Aa: cho hai giao và aử aa: cho lo giao aộ ửA aa Aa aa con có ki gen: Aa, aa 1Aa: 1aaậ ki hình: hoa (Aa) hoa tr ng (aa) 1hoa (Aa): 1hoa tr ng (aa) ắE HO NG TÌM TÒI NGẠ Ộ- Tìm hi thêm bài SGK/tr10ể ậIV. DÒ Ặ- bài và tr câu 1,2,3/10 SGKọ ỏ- tr bài 3ọ ướ 7Giáo viên: Thúy Mùi Tr ng THCS Ti Th ngườ ắGiáo án: Sinh Năm c: 201ọ 201 9TU 2ẦTi 3ế Ngày so n: 31/8/2017ạBài 3: LAI TÍNH TR NG (ti theo)ếI. TIÊUỤ1. Ki th c:ế ứ- sinh hi và trình bày dung, đích và ng ng cácọ ượ ủphép lai phân tích.- Hi và gi thích vì sao quy lu phân li ch nghi đúng trong nh ngể ượ ữđi ki nh nh.ề ị- Nêu nghĩa quy lu phân li lĩnh xu t.ượ ấ2. Kĩ năng:- Phát tri duy lí lu nh phân tích, so sánh, luy vi lai.ể ồ- Rèn kĩ năng ho ng nhóm.ạ ộII. DÙNG CỒ Ọ- GV: ng phả ụ- HS: tr bàiọ ướIII. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CHO HỌC SINHHO NG GV HO NG HSẠ ỦA. HO NG KH NGẠ Ộ1. Ki tra bài cũ: ể- Phát bi dung quy lu phân li? Menđen gi thích qu thí nghi mể ệtrên Hà Lan nh th nào? (vi )ậ ồ2. Bài i:ớGV Làm th nào tra th mang tính tr ng tr là thu ch ng hayế ủkhông thu ch ng. ng quan tr có nghĩa gì?ầ ươ ặB. HO NG HÌNH THÀNH KI TH IẠ ỚI. Lai phân tích tiêu:ụ sinh trình bày dung, đích và ng ng ượ ủphép lai phân tích.- GV yêu HS: Nêu các lo iầ ạh Fợ ở2 trong thí nghi aệ ủMenđen?- qu trên GV yêu HSừ ầnghiên thông tin SGK nêu cácứkhái ni m: ki gen, th ng p,ệ ợth p.ể ợ- GV treo ng ph yêu HS:ả ầHãy xác nh qu nh ngị ữphép lai sau: HS nêu: Fợ ử2 có :ỉ 1AA: 2Aa: 1aa-Cá nhân HS nghiên thông tinứSGK nêu các khái ni m, HS nh xétệ ậb sung.ổ- HS th lu đôi, vi lai,ả ồnêu qu ng tr ng p.ế ườ ợ8Giáo viên: Thúy Mùi Tr ng THCS Ti Th ngườ ắGiáo án: Sinh Năm c: 201ọ 201 9P: Hoa Hoa tr ngỏ AA aaP: Hoa Hoa tr ngỏ Aa aa+ Vì sao phép lai trên có quế ảkhác nhau?+ qu lai nh th nào thì ta cóế ếth lu hoa thu nể ầch ng hay không thu ch ng?ủ ủ+ Đi thích vào tr ngề ố(SGK trang 11)+ Khái ni lai phân tích?ệ- GV đích phép lai phânụ ủtích nh xác nh ki gen cáằ ủth mang tính tr ng tr i.ể di lên ng vi lai.ạ ồ- Các nhóm khác nh xét, hoàn thi nậ ệđáp án.- HS vào lai tr i.ự ờ1- Tr i; 2- Ki gen; 3- n; 4- ngộ ồh 5- pợ ợ- HS nêu khái ni lai phân tích.ệ*K lu n: ậ1. khái ni m:ộ ệ- Ki gen là toàn các gen trong bào th .ể ể- Th ng Ki gen ch gen ng ng gi ng nhau (AA, aa).ể ươ ố- Th Ki gen ch gen ng ng khác nhau (Aa).ể ươ ứ2. Lai phân tích:- Là phép lai gi cá th mang tính tr ng tr xác nh ki gen cá thữ ểmang tính tr ng n.ạ ặ+ qu phép lai ng tính thì cá th mang tính tr ng tr có ki genế ểđ ng p.ồ ợ+ qu phép lai phân tính theo 1:1 thì cá th mang tính tr ng tr iế ộcó ki gen p.ể ợII. nghĩa ng quan tr nủ ươ ặM tiêu:ụ HS nêu vai trò quy lu phân ly xu t.ượ ấ- GV yêu HS nghiên thôngầ ứtin SGK, th lu nhóm và tr iả ờcâu i:ỏ+ Nêu ng quan tr trong tươ ựnhiên?+ Xác nh tính tr ng tr i, tính tr ngị ạl nh đích gì? vàoặ ựđâu?+ Vi xác nh thu ch ngệ ủc gi ng có nghĩa gì trong nủ ảxu t?ấ+ Mu xác nh thu ch ngố ủc gi ng th hi phép laiủ ệnào? (lai phân tích ho cho thặ ụph n)ấ HS thu nh và lý thông tin.ậ ử- Th lu nhóm, th ng nh đáp án.ả ấ- di nhóm trình bày, các nhómạ ệkhác nh xét, sung.ậ ổ- HS xác nh ng phépị ượ ụlai phân tích và nêu dung ph ngộ ươpháp ho cây tr ng thì cho thặ ụph n.ấ*K lu n: ậ- ng quan tr i- là hi ng ph bi gi sinh t.ươ ượ ậ9Giáo viên: Thúy Mùi Tr ng THCS Ti Th ngườ ắGiáo án: Sinh Năm c: 201ọ 201 9- Tính tr ng tr th ng là tính tr ng xác nh tính tr ng tr vàạ ườ ột trung nhi gen tr quý vào ki gen, gi ng có nghĩa kinh .ậ ế- Trong ch gi ng, tránh phân li tính tr ng ph ki tra thu nọ ầch ng gi ng.ủ ốC. HO NG LUY PẠ Ậ- GV treo ng ph bài p: Khoanh tròn vào ch cái các tr đúng:ả ờ1. Khi cho cây cà chua qu thu ch ng lai phân tích. qu là:ả ẽA. Toàn qu vàngả C. qu qu vàngả ảB. Toàn qu đả D. qu qu vàngả ả2. Khi cho cây cà chua qu không thu ch ng lai phân tích. qu là:ả ẽA. Toàn qu vàngả C. qu qu vàngả ảB. Toàn qu đả D. qu qu vàngả ảD. HO NG NGẠ ỤGV ng HS làm bài p: Hà Lan, gen quy nh thân cao, gen aướ ịquy nh thân th p.Cho lai cây thân cao cây thân th Fị ấ1 thu 51% câyượthân cao, 49% cây thân th p. Ki gen phép lai trên là:ấ ủA. P: AA aa C. P: Aa AaB. P: AA Aa D. P: Aa aaE. HO NG TÌM TÒI NGẠ Ộ- Tìm hi thêm V: tr không hoàn toànể ộIV. DÒ bài và tr câu 1,2,4 SGK.ọ ỏ- Ôn bài 2, bài 3ậ ạTU 2ẦTi 4ế Ngày so n: 31/8/2017ạBài 4: LAI HAI TÍNH TR NG ẠI. TIÊUỤ1. Ki th c:ế ứ- sinh mô thí nghi lai hai tính tr ng Menđen.ọ ượ ủ- Bi phân tích qu thí nghi lai hai tính tr ng Menđen.ế ủ- Hi và phát bi dung quy lu phân li Menđen.ể ượ ủ- Gi thích khái ni bi p.ả ượ ợ2. Kĩ năng:- Rèn kĩ năng phân tích qu thí nghi m.ế ệ- Rèn kĩ năng ho ng nhóm.ạ ộII. DÙNG CỒ Ọ- GV: Tranh Lai hai tính tr ngặ ng phả ụ- HS: tr bàiọ ướIII. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CHO HỌC SINHHO NG GV HO NG HSẠ ỦA. HO NG KH NGẠ Ộ1. Ki tra bài cũ: ể- Trình bày thí nghi lai tính tr ng Men đen, phát bi iệ ộ10Giáo viên: Thúy Mùi Tr ng THCS Ti Th ngườ