Giáo án lớp 7 môn lịch sử bài 9

Tiết 11. Bài 9: NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH – TIỀN LÊ I.MỤC TIÊU BÀI HỌC 1.Kiến thức: HS nắm được - Thời Đinh – Tiền Lê, bộ máy nhà nước đã được xây dựng tương đ ối hoàn chỉnh, không còn dơn giản như thời Ngô - Nhà Tống tiến hành chiến tranh xâm lược và đã bị quân dân ta đánh bại 2.Kĩ năng: Bồi dưỡng kĩ năng vẽ sơ đồ, lập biểu đồ, trong quá trình học bài 3.Thái độ: - Lòng tự hào, tự tôn dân tộc -Biết ơn các vị anh hùng có công xây dựng và bảo vệ đất nước - Tích hợp giáo dục HS ý thức giũ gìn tôn tạo các di tích l ịch s ử (Hoa L ư), công cuộc khai khẩn đất hoang, làm thủy lợi. II.PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC: 1.Chuẩn bị của giáo viên: - Lược đồ cuộc kháng chiến chống Tống lần thứ nhất - Tranh ảnh di tích lịch sử về đền thờ vua Đinh, vua Lê 2.Chuẩn bị của HS: Học bài, soạn bài trước khi đến lớp III.DỰ KIÊN PHƯƠNG PHÁP 1.Chủ đạo: vấn đáp, trực quan, động nảo, trình bày 1 phút. 2.Bổ trợ: gợi mở, diễn giải. IV.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC. HOẠT HOẠT CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1.Ổn định lớp (1p): Kiểm tra -Lớp trưởng báo cáo. sỉ số 2.Kiểm tra bài củ (5p) *Tình hình chính trị cuối NỘI DUNG -H: Trình bày tình hình nước ta cuối thời Ngô và quá trình thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh. thời Ngô -944: Ngô Quyền mất -> Dương Tam Kha cướp ngôi  triều đình lục đục - 950: Ngô Xương Văn lật đổ Dương Tam Kha nhưng không quản lí được đất nước - 965: Ngô Xương Văn chết  lọan 12 xứ quân * Quá trình thống nhất: -Đinh Bộ Lĩnh lập căn cứ ở Hoa Lư -Liên kết với sứ quân Trần Lãm Được nhân dân ủng hộ  967: đất nước thống nhất 3.Bài mới (39p): Giới thiệu bài -Tiếp nhận thông tin mới:... *HĐ1: Nhà Đinh xây dựng đất - HS đọc phần1 nước -Lên ngôi Hoàng đế, đặt -Yêu cầu HS đọc SGK tên nước là Đại Cồ Việt, -H: Sau khi thống nhất đất đóng đô ở Hoa Lư nước nước, Đinh Bộ Lĩnh đã -Lắng nghe tích cực. làm gì ? - Giải thích tên nước: “ Đại”: lớn; “Cồ” cũng có nghĩa là “lớn” -> Nước Việt to lớn có ý đặt ngang hàng với Trung Hoa -H: Tại sao Đinh Tiên Hoàng lại đóng đô ở Hoa Lư ? 1. Nhà Đinh xây dựng đất nước (10p) - 968: Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi hoàng đế - Đặt tên nước là Đại Cồ Việt, đóng đô ở Hoa Lư -Năm 970 đặt niên hiệu Thái Bình. - Là quê hương cuả Đinh Tiên Hoàng, đất hẹp, nhiều đồi núi -> thuận lợi cho việc phòng thủ -Đinh Bộ Lĩnh muốn khẳng định nền độc lập, -H: Việc nhà Đinh không dùng ngang hàng với TQ chứ niên hiệu của phong kiến TQ không phụ thuộc vào TQ để đặt tên nước nói lên điều gì ? -GV giải thích khái niệm “vương” và “đế” + “Vương”: tước hiệu của vua (dùng cho nước nhỏ, chư hầu) + “Đế”: là tước hiệu của vua nước lớn mạnh, có nhiều nước thần phục (chẳng hạn: TQ sau - Phong Vương cho con, - Phong Vương cho con khi thống nhất thì xưng đế) -H: Đinh Tiên Hoàng còn áp dụng biện pháp gì để xây dựng đất nước ? -Giảng: Thời Đinh nước ta chưa có luật pháp cụ thể, vua sai đặt vạc dầu và chuồng cọp trước điện -> răn đe kẻ phản lọan -H: Những việc làm của Đinh Bộ Lĩnh có ý nghĩa như thế nào ? -Chuyển ý…. *HĐ2: Tổ chức chính quyền thời Tiền Lê. -Yêu cầu: HS đọc SGK -H: Em biết gì về Lê Hoàn ? -H: Nhà Tiền Lê được thành lập trong hoàn cảnh nào ? cắt cử tướng lĩnh thân cận giữ chức vụ chủ chốt, dựng cung điện, đúc tiền, xử phạt nghiêm kẻ có tội -Lắng nghe tích cực. - Cắt cử quan lại - Dựng cung điện, đúc tiền, xử phạt nghiêm với kẻ tội phạm - Ổn định đời sống xã hội ->cơ sở để xây dựng và phát triển đất nước -Tiếp nhận thông tin. - HS đọc phần II 2. Tổ chức chính quyền thời Tiền Lê (12p) * Sự thành lập của nhà Lê -Tiểu sử Lê Hoàn ( SGK) - 979: Đinh Tiên Hoàng bị giết  Nội bộ lục đục -Dựa vào SGK trả lời. - Sau khi Đinh Bộ Lĩnh và Đinh Liễn bị ám hại  nội bộ nhà Đinh lục đục, bên ngoài, quân Tống chuẩn bị xâm lược  Lê Hoàn được suy tôn làm vua -H: Vì sao Lê Hoàn lại được - Là người có tài, có chí suy tôn làm vua ? lớn, mưu lược, lại đang - Nhà Tống lăm le xâm giữ chức Thập đạo tướng lược  Lê Hoàn được quân Thống Lĩnh quân đội suy tôn lên làm vua  lòng người quy phục -H: Việc Thái Hậu Dương Vân -Thể hiện sự thông minh, *Tổ chức chính quyền Nga trao aó bào cho Lê Hoàn nói quyết đoán, đặt lợi ích Trung ương lên điều gì ? quốc gia lên trên lợi ích Vua dòng họ, vượt lên quan niệm phong kiến để bảo vệ lợi ích dân tộc Thái sư – Đại sư - GV phân biệt khái niệm “Tiền Lê” và “Hậu Lê” -Vua đứng đầu, dưới vua là Tăng Quan Quan -H: Chính quyền nhà Lê được quan văn, quan võ và tăng quan võ văn tổ chức như thế nào ? quan. Cả nước chia thành - GV hướng dẫn HS vẽ sơ đồ 10 lộ, dưới lộ là phủ và châu lộ lộ lộ lộ lộ lộ phủ châu *Địa phương 10 Lộ Phủ -H: Quân đội thời Tiền Lê được tổ chức như thế nào ? -Chuyển ý… * Quân đội: Cấm quân và quân địa phương - Gồm 10 đạo, chia thành 2 bộ phận: - Cấm quân (quân của triều đình) - Quân địa phương -Tiếp nhận thông tin *HĐ3:Cuộc kháng chiến - HS đọc phần 3 3. Cuộc kháng chiến chống Tống của Lê Hoàn chống Tống của Lê -Yêu cầu: HS đọc SGK -Cuối năm 979, nội bộ nhà Hoàn (12p) -H: Quân Tống xâm lược nước Đinh lục đục vì tranh a. Hoàn cảnh lịch sử: ta trong hoàn cảnh nào ? quyền lợi -> quân Tống - Cuối năm 979 nhà Đinh xâm lược rối lọan  quân Tống - GV tường thuật lại diễn biến - Quan sát, lắng nghe xâm lược cuộc kháng chiến theo lược đồ. (Giảng thêm về chi tiết Lê b. Diễn biến Hoàn chọn Bạch Đằng để chặn * Địch: Tiến theo 2 giặc -> kế thừa tài quân sự của đường thủy và bộ do Ngô Quyền trước đây) - HS tường thuật lại cuộc Hầu Nhân Bảo chỉ huy -Yêu cầu: HS tường thuật lại kháng chiến * Ta : Lê Hoàn trực tiếp diễn biến chỉ huy cuộc kháng chiến. - Khẳng định quyền làm - Chặn quân thủy ở sông chủ đất nước, đánh bại âm Bạch Đằng -H: Ý nghĩa của cuộc kháng mưu xâm lược của quân - Diệt cánh quân boọ ở chiến chống Tống là gì ? Tống -> củng cố nền độc biên giới phía Bắc thắng lập của nước nhà lợi c. Ý nghĩa: - Khẳng định quyền làm chủ đất nước - Đánh bại âm mưu xâm Châu lược của kẻ thù, củng cố nền độc lập Vua 4.Củng cố (4p) -H: Vẽ sơ đồ bộ máy chính quyền trung ương và địa phương thời Tiền Lê ? Thái sư – Đại sư Quan văn lộ lộ phủ -H: Trình bày diễn biến, ý nghĩa của cuộc kháng chiến chống Tống do Lê Hoàn chỉ huy (năm 981) Quan võ lộ Tăng quan lộ lộ lộ châu * Diễn biến - Địch: Tiến theo 2 đường thủy và bộ do Hầu Nhân Bảo chỉ huy - Ta : Lê Hoàn trực tiếp chỉ huy cuộc kháng chiến. - Chặn quân thủy ở sông Bạch Đằng - Diệt cánh quân bộ ở biên giới phía Bắc thắng lợi * Ý nghĩa: - Khẳng định quyền làm chủ đất nước - Đánh bại âm mưu xâm lược của kẻ thù, củng cố nền độc lập 5.Dặn dò (1p). -Học thuộc bài, làm bài tập cuối -Ghi nhớ bài. -Soạn trước phần II trang 32. *Rút kinh nghiệm sau tiết dạy: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………